Ang kalimot may gahom

Dunay nakalimtan si Presidente Rodrigo Duterte sa iyang pagdeklarar sa Dakbayan sa Naga sa habagatang Sugbo sa niaging semana nga di angay nga saulugon ang ika-500 nga sumad sa makasaysayanon nga pagdunggo ni Ferdinand Magellan sa Sugbo ug pagbuno ni Lapu-Lapu niya sa gubat sa Mactan.

Niadtong Mayo 8 sa niaging tuig, o 16 ka buwan sa wa pa siya mangugat nga wa kinahanglana ang kasaulogan, nipirma siya sa Executive Order No. 55 nga maoy pormal nga nitukod sa National Quincentennial Committee (NQC) nga maoy moduma sa tanang kalihokan sa gobyerno alang sa kalibotanong kalihokan.

* * *

Kon nausab nang hunahuna sa presidente ambot unsaon pagbakwi ang daghan nang nahimo sa NQC nga gipangulohan ni Executive Secretary Salvador Medialdea nga nagtigom matag buwan paghingpit sa nasudnong kalihokan nga magsentro sa Sugbo.

Angay siyang pahinumdoman sa kakugi sa iyang gitudlong mga sakop sa NQC: DBM Undersecretary Agnes Joyce Bailen, DOF Undersecretary Ernesto Abella, PCOO Undersecretary Harold Clavite, Alberto Manipon sa DILG, DOT Undersecretary Arturo Boncato Jr., DepEd Undersecretary Annalyn Sevilla, DPWH-7 Director Edgar Tabacon, ug ang Sugbuanong CBCP secretary general, Fr. Marvin Mejia.

* * *

Bahinon sa NQC ang kalihokan ngadto sa tulo: Circumnavigation of the World (Marso 16, 2021), Christianity in the Philippines (Abril 14, 2021), ug Victory of Mactan (Abril 27, 2021).

Pipila sa nahuman na nilang kalihokan: Pagpasundayag sa national costume nga gisul-ob ni Miss Universe Catriona Gray nga naglakip sa mga patik sa Bisaya nga mga manggugubat sa 16th century ug paglusad ni Medialdea sa website sa NQC ug logo nga naglakip sa numerong 500 ug bayhon ni Lapu-Lapu.

* * *

Mas lisod bakwion ang kuwartang gihatag na sa presidente sa NQC: P10 milyones nay nagasto sa P17 milyones gikan sa Contingent Fund sa iyang buhatan. Dugang P100 milyones ang gigahin sa DBM nga kabahin sa P4.1 trilyones nga 2020 budget nga gituki sa Kongreso.

Nganong wa may nangahas sa iyang mga sinaligan pagpahinumdom sa presidente sa iyang EO 55 sa wa pa mahinayak pagbalikas sa kalihokan nga iyang gitugotan ug gipundohan? Pulos ba nahadlok nga maoy sunod nga masabonan? O masaligon nga sama sa ubang butang makalimtan ra sa presidente ang pagkausab sa iyang huna-huna?