EDITORYAL - Mag-ingat din ang publiko sa dengue
NAKATUTOK ang pamahalaan sa COVID-19 at tila hindi naman gaanong nabibigyan ng atensiyon ang iba pang sakit gaya ng dengue na lumalaganap kapag panahon ng tag-ulan. Kung mabangis ang COVID, mabangis din ang dengue na hatid ng lamok na Aedes Aegypti.
Sunud-sunod ang pagtama ng bagyo sa bansa na nagdudulot ng mga pagbaha. Sa kasalukuyan, isang bagyo (Quinta) ang nananalasa sa Bicol at Southern Tagalog Region. Tiyak na magdudulot ng mga pagbaha.
Paghupa ng bagyo, mananatili ang baha ng ilang araw at dito magsisimula nang mangitlog ang mga lamok. Lahat nang mga lugar na may tubig ay pangingitlugan ng mga lamok. Paboritong pangitlugan ng mga lamok ang mga botelyang walang laman, tinapyas na gulong ng sasakyan, mga paso ng halaman, palanggana at timba at maski sa mga tansan. Lahat nang mga bagay na may nakaistak na tubig ay puwedeng pangitlugan ng mga lamok.
Mabilis dumami ang mga lamok na may dengue. Sa isang iglap, lilipad na ang mga ito at maghahasik ng lagim sa mamamayan. Karaniwang nabibiktima ng mga lamok ay mga bata. Ilang taon na ang nakararaan, maraming bata ang nagka-dengue at may mga namatay. May bakuna laban sa dengue --- ang Dengvaxia subalit sa kasamaang palad, nagkaroon nang malubhang kontrobersiya kaya hindi na ito itinuloy sa bansa.
Ang mga sintomas ng dengue ay ang pananakit ng ulo, lagnat, pananakit ng kalamnan at kasu-kasuan, maliliit at mapupulang pantal, pagtatae, pagsusuka at pagdurugo ng ilong.
Pinakamabisang paraan para makaiwas sa dengue ay ang paglilinis ng kapaligiran. Sirain ang mga pinaglulunggaan ng mga lamok. Alisin ang mga nakasampay na damit sa madilim na bahagi ng bahay. Itapon ang mga botelyang walang laman.
Gumamit ng kulambo para maproteksiyunan ang sarili. Pagsuutin nang mahabang manggas na damit o kaya’y pajama ang mga bata para makaiwas sa kagat ng lamok. Gumamit ng insect repelant.
Kung nakatuon ang DOH sa COVID, dapat ganito rin ang gawin sa dengue. Magtatag ng dengue centers sa mga ospital para mabilis ang pag-aksiyon kapag may dengue outbreak. Matuto na sana sa ganitong sitwasyon.
- Latest
