“Repeal the Oil Deregulation Law”

Headline kini sa column ni Neal H. Cruz, dated March 14, 2003. Dugay na no?  Ug sama sa uban nakong mga mga daan nga clippings, daghan kita’g mga suliran kanhi nga hangtud karon walay kasulbran.

Tungod kay wa man gyud kitay mahimo niining maong problema, igo ra gyud ta sa pagbagulbol ug paghuwat kanus-a mous-os ug mousbaw ang prisyo sa lana.

Matud ni Cruz: “Have you noticed that as soon as OPEC increases prices, the Big 3 oil companies immediately raise their prices although they are supposed to have an inventory of 30 to 60 days?”

Bitaw no? Nganong dalidali ug dihadiha man dayon ang ilang pag-increase sa prisyo sa lana nga duna pa man silay inventory o stock sa gasolina ug krudo nga ilang napalit sa barato nga prisyo?

Dugang ni Cruz: “The oil companies, both the Big 3 oil oligopoly and the small companies who are supposed to give the Big 3 competition – are overcharging the customers. These companies are cheating the Filipino people.” Ngano man ni?

Tubag ni Cruz: “Because of the Oil Deregulation Law. The writing and passage by Congress of the Oil Deregulation Law have been attended by controversy from the beginning. It is possible that it was drafted by the Big 3.

“From the very start, millions of Filipinos were vehemently opposed to the complete deregulation of the downstream oil industry. But the bill was passed nonetheless.”

Mao ba gihapon kini karon ang kahimtang sa oil industry sa nasud? Aduna bay purohan nga ma-repeal ang oil deregulation law?

Gipaabot nga maka-compete unta ang mga small oil companies batok sa Big 3.  Apan, utro man usab sila nga mopausbaw sa ilang prisyo, dungan sa Big 3. Unsaon pag-kompetensiya?

* * *

Effective garbage disposal. Mao kini ang gusto ni Mayor Mike Rama nga mahimo ug mahitabo sa atong dakbayan. Samtang iyang gi-recognize ug gidayeg ang mga paningkamot sa garbage collection and disposal division pag-limpiyo sa siyudad, kulang pa kini. Buot sa Mayor nga mag-establish og solid waste management system.

Samtang mi-arang-arang na ang garbage collection sa dakbayan, apan, particularly diri sa among sitio sa Guadalupe, medyo kulang pa. Maayo unta kon makolekta ang among basura diri, at least once, labing maayo, twice a week. Perfect na dayun. Dili na ta maglisud nga ma-Singapore-like na unya kita.

Atong kutloon ang Mayor, sumala sa napatik sa The Freeman: “Garbage and Disposal Division ug kaning uban, nagtrabaho walay undang. Kanus-a man gyud ni sila maundang nga di na sila manglabay (in areas not designated for garbage collection)?

“Kinahanglan lingkuran na nato aron dapat makabalo ta unsay atong buhaton. Dili mag sigeg picture diri, picture didto. Wala na lay undang, sige na lag pangolekta. Sigeg panghinlo. Pasabot (ana), wala pa ta kaabot ug usa ka Sistema.”

Kon ma-establish na ang sistema, dili na kinahanglan nga magpunay ang siyudad pagpangita niining gitawag nga hotspots. “A ‘hotspot’ is a term used by the city government for areas where garbage is being placed/stored even if it is not a designated collection area,” matud sa mayor.