National language

Kon maghisgot kitag Filipino language o wikang Pilipino, o national language, dili kini Tagalog.

Apan, tungod kay mao may isulti atong madunggan sa mga radyo ug telebisyon, sa mga movies, ug sagad maoy atong isulti o litukon kon buot kitang masabtan sa bisan asa nga dapit sa nasud, maoy atong mahunahuna nga Tagalog maoy atong national language.

Sama nga sa diha nga ang trabaho nga akong nasudlan, nagkinahanglan sa akong pagduaw sa tanang major cities sa Kabisay-an. Sa ato pa, mga non-Cebuano speaking non-Cebuano speaking nga mga dakbayan, sama sa Iloili, Bacolod, Tacloban, Samar, ug Roxas.

So, aron ko masabtan gyud ko. Ug nakasabot man usab sila. So, makaingon kita nga ang Tinagalog, maoy most widely spoken dialect sa tibuok nasud.

Apan, dili baya tingali, kay daghan baya usasb ang nagsulti sa Cebuano language. Ang tibuok Central Visyas, portion sa Leyte, sama sa Maasin City ug Ormoc City, ug sa dakung bahin sa Mindanao, sinultian.

Anyway,  Ang 1935 Constitution Article XIV, Section 3 nagkanayon: “Congress shall make necessary steps towards the development of a national language which will be based on one of the existing native languages.”

Sa ato pa, ang national language magalangkoban sa mga nagkalaing pinulongan sa tibuok nasud. Wala kini maghisgot sa Tagalog maoy himuon nga national language.

Sa iyang sinuwat giulohan The Development of a Filipino language, si Paz M. Belvez nagkanayon: “The emergence of a national language that could unite the whole country is the realization of a dream that goes back to the year 1935.

“President Manuel L. Quezon of the Commonwealth of the Philippines made this possible through the inclusion of an article in the 1935 Constitution of the Philippines regarding the development of a national language.”

So, dugay na kini nga damgo nga kinahanglan mag-ugmad kita og nasudnong pinulongan, panahon pa ni Presidente Manuel L. Quezon, sa Commonwealth of the Philippines, diin iyang gipasukip sa 1935 Constitution, ang pag-develp og national language

Sa kapin 100 nga pinulongan sa tibuok kapupod-an, walo niini ang gitumbok nga mga major languages, ang Ilocano, Pangasinan, Pampango, Tagalog, Bicol, Cebuano, Hiligaynon and Waray-Samarnon. Sa ato pa, ang Tagalog usa lamang sa mga major languages.

Mipadayon si Belvez: “The initial step made by the national Assembly was the passing of Commonwealth Act No. 184 (1936) that created a national committee and empowered its members to decide on which one of the existing native major languages will the national language be based. The committee members were eminent linguists and each one of them representing a linguistic group or one of the major languages.”

Ang mga sakop sa national committee: Sila si Jaime C. de Veyra (Hiligaynon), Santiago Fonacier (Ilocano), Casimiro Perfecto (Bicol), Felix Salas Rodriguez (Samarnon), Felimon Sotto (Cebuano), Cecilio Lopez (Tagalog), and Hadji Butu (Maranao-Maguindanao).

Si Jaime de Veyra maoy chairman sa maong committee. Tapus sa usa ka tuig, dugang  A year later, four more comupat ka sakop sa komite ang gidugang, sila si Isidro Abad (Cebuano), Zoilo Hilario (Pampango), Jose Zulueta (Pangasinan) ug Lope K. Santos (Tagalog).

Ato ning padayunon.