Unya na lang gud nang Cha-cha, kon mahimo

Unom ka mga dagkung organisasyon sa mga negosyante sa nasud, mipahunahuna sa Kongreso, pagkonsiderar sa dakung magasto kon ipadayon ang Cha-cha, kon ang paghimo’g kausaban sa atong Konstitusyon, tapus ang House of Representatives mi-aprobar sa HB 7352 nga nanawagan sa pagpahigayon sa Constitutional Convention (con-con).

Sa ato nang gihisgotan dinhi, ang pagpili unya sa mga con-con delegates idungan sa barangay ug SK elections karong Oktubre. Sa eleksiyon lang daan, daku na kita’g gasto.

Ang unom gilangkoban sa Makati Business Club, Financial Executives Institute of the Philippines, Filipina CEO Circle, Justice Reform Initiative, Philippine Women’s Economic Network, ug ang Women Business Council Philippines.

Tulo ka puntos ang gihikyad sa mga magpapatigayon pagpalig-on sa ilang sugyot nga kon mahimo, i-oktaba lang una ang Cha-cha, niining panahona nga bag-o lang kitang naulian sa pandemic, ug   ma-disruptive na ang mga tinguha for an economic recovery sa nasud.

Ang tulo ka puntos: 1. Ang dakung gasto, nga magasto unta kini sa ilang gitawag nga mga ‘pro-people programs,’ mga programa nga diritso makahatag og kaayohan sa mga nagsangkiig nga  katawhan. Matud sa NEDA (National Economic Development Authority), ang magasto sa con-con mokabat og gikan sa P14 billon ngadto sa P28 billion.

Kadako niining kwartaha, nga, among others makapa-us-os kini sa sitwasyon sa unemployment ug sa kawad-on (poverty) sa atong nasud, ilabina karong panahona nga gihulga kita sa krisis ekonomikanhon.

2. Nakita usab sa grupo nga ang con-con pagasakpan unya sa 300 ka delegado nga hatagan og P10,000 nga allowance matag usa kanila, matag adlaw. Mo-total kini og P3 million matag adlaw. Hayahaya no? Mag-sige ra raba kini sila og lingkod sulod sa airconditioned nga convention hall, nga kon  molungtad ang convention to two years, kamo na lay kwenta og pilay ma-kobra sa mga delegado.                            

Kon duna lang unta koy kwarta, maayong ilansar pagka-con-con delegate. Hinuon, maayo ra sad nga wa koy kwarta. “We believe these funds can be better used on agriculture to address the high inflation, transportation meducation and social security,” nagkanayon ang nabalaka nga mga magpapatigayon.

3. Ang salapi, magamit sa pagdugang sa gasto alang sa ‘farm to market roads, increase by half the spending on irrigation or the national rice program, double the spending on school buildings or almost double the spending on hospitals and health centers.’

Dugang niini, ang mga magpapatigayon nabalaka usab nga ang mga political debates maka-derail sa mga tinguha ni Presidente BBM “to achieve substantial economic gains.” 

Part sa joint statement sa mga negosyante, sumala sa napatik sa Philippine Star: “We have long supported proposals to amend economic provisions of the constitution that impede trade, investment, innovation, competition and economic and job growth. However, recently enacted laws and regulations like amendments to the Public Service Act, Retail Trade Liberalization Act, the Foreign Investment Act, the passage of the Rice Trade Liberalization Act and the Department of Energy circular allowing 100 percent foreign ownership in the renewable energy sector have addressed many of these impediments.” Ingonman, miingon sila nga ang mga foreign investors, “will look for stability when making investment decisions.” Bitaw.