Fake news

Giingon nga ang atong kagamhanan molusad og kampanya batok sa mga bakak nga kasayoran, kon disinformation ug make fake news. Very good. Apan una sa tanan, ilang sutaon ngano nga mogula man sa mga mantalaan ug sa broadcast ug social media ang maong mga fake news?

Importante kaayo ang pagka-tinuod sa isabwag nga kasayoran, kamatinu-anon. Kay usahay gud, sa mga bumabasa sa mantalaan, tigpaminaw sa radyo ug tig-tan-aw sa telebisyon, dili na man lang kita mosusi kon tinuod o bakak ba ang mga kasayoran nga gipublikar ug gisangyaw sa media. Di ba kaha makaha mahimo nga ang taga-media mismo ang mosuta sa pagka-credible sa kasayoran nga i-submit sa ilang mga reporter? Unta, kon mahimo, paningkamotan sa media mismo nga walay fake news nga makagula gikan sa ilang mga kahimanan. Ambot kining sa social media, unsaon pag-screen sa mga information nga buot sangyaw ngadto sa publiko. Unsaon pagsubay sa tinubdan sa fake news?

Anyway, atong suportahan ang gobiyerno niining ilang kampanya batok sa mga fake news, to protect the public. Kay matud pa sa katigulangan nga, ang bakak nga balik-balikon, mahimo nang tinuod, ug motuo na lang pud ta. 

Headline sa The Freeman: “Government to launch campaign vs fake news,” Ato ning suportahan (ambut unsaon). Perhaps, kon duna kitay masayran nga fake news, ato kining ipanghimakak pinaagi sa pagpagula sa tinuod. 

Ania: “The government will launch a nationwide digital media literacy campaign in the middle of this year to combat fake news and disinformation, according to the Presidential Communications Office (PCO).” So, in the middle pa of this year                sugdan ang maong kampanya. Apan, honestly, wa ma kini sa among panahon, unsa man ning “digital media literacy campaign?” Sa forum nga gihimo on CyberSafe Against Fake news, tinguha “to equip the most vulnerable communities in the Philippines with knowledge and tools “to be discerning of the truth.”

Unya, tuyo nga ma- “Being Smart, Being Safe and Staying Ahead! Ensuring Women and Girls a Safe Online Experience. Dugang sa PCO, “crucially, in this age of plenteous and insistent information, the rights of women and girls continue to be undermined by disinformation and misinformation.”

Maoy ipanghinaut nga ma-identified gayud ang mga peddlers of fake news and disinformation, aron kapahamtangan sa tukmang silot. Ug unsa may role sa media nga maoy nagpagula sa disinformation? Igo ba lang nga moingon sila nga wa sila masayud nga fake news diay ang ilang gimantala o gi-broadcast? Paningkamotan sa PCO nga ma-improved ang atong  ‘ability to think critically and analyze information.’ Ug una sa tanan, mao ang pag-ila sa kasaligan ug katuhoan nga mga tinubdan sa information.

* * *

Trapik sa Guadalupe. Ambot giunsa nila pag-think nga ang pagpanghatag sa financial assistance ngadto sa mga senior citizens, gidungan man sa ting-eskwela ug ting-trabaho. Ang resulta, hilabihang trapika sa Guadalupe. 

Kahibawo man mo nga usa ray dalan, pasulod ug pagawas sa Guadalupe, ug daghan kaayong mga senior citizens. Sa akong bahin, wala ako mosuway pag-kobra sa akong cash aid sa unang adlaw sa distribution Miyerkules, Marso 16, kay ako nang nalantawan ang ka-messy sa sitwasyon.

Hinuon, pagkasunod adlaw, minus na ang trapik, ug halos wala nay tawo sulod sa gym.