Kunsabo sa negosyante

Nasakmit sa Bureau of Customs (BOC) sa Terminal Port sa Tagoloan, Misamis Oriental ang upat ka container nga kontrabando nga gideklarar nga mga “Spring Roll Patti” apan nasayran nga pulos diay sibuyas bombay (onions). Kuyanap na gayod ang smuggling sa produktong agrikultura apan makalibog kay wala kini makapakunhod sa presyo sa palaliton. Aduna tingale cartel ang mga negosyante kay bisan nagbaha ang produkto, mahal man gihapon ang presyo. Ni’ng panagkunsabo sa mga negosyante, daw mantra nila ang pagya nga, “In ONION, there is STRONG”. Pagkatoytoy!

Tax evader ang walay bisyo

Nag-awhag si BIR Commissioner Lilia Guillermo sa katawhan’g Pilipino sa pagbayad  ngadto sa gobiyerno sa saktong buhis. Ang awhag gihimo taliwala sa kadaghan sa walay mga trabaho ug sa wala usab pagpatuman sa mga proyekto nga gipundohan sa buhis sa katawhan. Haum ang panultihon nga “Ang mga saad sa politiko kagahapon nahimo na nga buhis karon”. Sa kadaghan’g matang sa buhis nga gibayran sa katawhan, kon dili ka moinom, dili ka motabako o kon wala ka magmaneho’g sakyanan, maingon na nato nga usa ka ka “tax evader”. Madahaan!

Nahimong kriminal

Naglaraw si Senador Sherwin Gatchalian nga mopalabang og balaodnon nga magbuhis sa mga adunahan. Matud sa senador, makapahibulong nga nalakip sila sa listahan sa labing datô apan wala ang ilang pangalan sa nag-unang mga taxpayers. May punto ang senador. Dakong balighô nga ang datô wala sa listahan sa halangdon’g magbubuhis. Hinuon, ginaingon man nga “Ang pagkolekta sa buhis sama ra usab sa pag-larot sa balhibo sa manok sa paagi nga dili kini mo-iyagak sa kasakit”. Ang resulta: daghang nahimo’ng kriminal ang pagbuhis kon itandi sa ubang kalihokan sa kagamhanan”. Syalaan ba!

“Small business, very hot”

Mokabat sa 1.3 million ka benepisyaryo sa 4Ps ang tangtangon sa listahan kay sumala sa DSWD, dili na sila matawag nga mga “kabus”. Gitumong ang 4Ps pagpauswag sa kahimsog sa panglawas, nutrition ug edukasyon sa kabataan. Bisan kon may rason ang gobyerno ‘pag-purga’ sa listahan sa 4Ps bene6aciary apan dili angayan ihulagway nga nangilad sa ilang kahimtang ang nakadawat niini. Igo lang sila modawat kay gobiyerno man ang nagpahigayon paghatag. Ginagmay ra kini nga kantidad itandi sa nasurikbot sa mga dagkong kawatan sa gobyerno.  Mao na’y giingon nga “Small Business, Very Hot”. Fezteleern!

Shampoo bisan opaw

Mitambong ang mga opisyal sa 18 ka bukirang barangay sa dakbayan sa Sugbo sa upat ka adlaw nga seminar alang sa paghimo sa ilang kaugalingon’ng Forest Land Use Plan (FLUP). Ang tumong sa paghimo’g FLUP mao ang pagpanalipod sa kalasangan ug pag-amoma sa kalikupan. Bisan wala na’y kalasangan ang dakbayan, dili pa gihapon ulahi ang paghimo sa maong FLUP. Apan dili kalikayan nga mapanag-ing nato ang maong plano sa cheke nga gi-withdraw sa bank account nga wala na’y sulod o ba kaha, sa pag-gasa og shampoo sa tawo nga wala na’y buhok. Paleho la!