Miburot ang mga kompanya sa lana

Niadtong Martes misaka na usab ang presyo sa mga produktong petrolyo. Tungod niini, mitiyabaw na ang sector sa transportasyon  ug ang katawhan.

Apan samtang mitiyabaw ang katawhan sa epekto sa padayong pagsulbong sa presyo sa produktong petrolyo, ang mga kompanya sa lana padayon usab nga nagpaburot sa ilang bulsa tungod sa nagtumpi-tumpi na nilang salapi gikan sa dakong ginansiya sa gibaligya nilang mga produktong petrolyo.

Dili ikalimod nga misaka ang presyo sa produktong petrolyo sa merkado sa kalibotan gikan sa $70 matag barel sa pagsugod sa tuig ngadto na sa $120 matag barel sa miaging semana. Kini ang hinungdan nga ang prisyo sa gasolina misaka gikan sa P50 matag litro nadto na sa P90 kapin ning semanaha.

Apan nasayod ba mo nga nga basi sa pagtuon nga gihimo sa Department of Energy (DOE)  sa matag umento sa presyo sa produktong petrolyo ang kompanya sa lana miginansiya og 15% sa krudo, 19% sa gasoline, 22% sa kerosene ug 41% sa LPG. Gawas niini, ang prisyo gipatungan usab sa gobyerno og Excise ug Value Added Taxes diin 23% ang gipatong sa gasoline, 15% ang sa krudo, 17% ang sa kerosene ug 14% sa LPG. Buot ipasabot niini nga sa P86 nga litro sa gasoline, P16 niini ang ginansiya sa kompanya sa lana samtang ang P19 ang buhis nga mapunta sa gobiyerno.

Mao ni ang nagpadato og samot sa mga kompanya sa lana ug nagpaburot sa presyo sa produktong petrolyo.

Mugna kini sa gobiyerno ni Presidente Fidel Valdez Ramos nga gihimoan og ilang kaugalingon nga kalibotan ang mga kompanya sa lana tungod sa rason nga healthy nga kompitasyon. Sa Downstream Oil Deregulation nga balaud sa administrasyong Ramos giwagtang sa gobyerno ang iyang control sa industrya sa lana.

Kun gamiton sa gobyerno ang iyang gahom poyde ra gyod nga mahangyo niini ang mga kompanya sa lana nga dili lang magpalabi sa ilang ginansiya. Mahimo kini gamit ang police power sa gobyerno kun ugaling wala gyoy konsensiya ang mga tag-iya og kompanya sa lana.