Hinugtanay

Pabiling dakong problema sa Department of Health ug sa atong gobyerno sa kinatibuk-an unsaon hingpit makontrolar ang pagkuyanap sa mananakod nga sakit nga COVID-19.

Niining awahing mga adlaw namatikdan ang pagsulbong og balik sa mga kaso dili lang dinhi sa mga dakbayan sa Sugbo, Mandaue ug Lapu-Lapu kun dili hangtud sa probinsiya. Niadtong Biyernes, Agosto 6, mitala ang tibuok probinsiya og 497 ka mga bag-ong kaso. Samtang ang mga dakbayan sa Sugbo (329), Madaue (198) ug Lapu-Lapu (136).

Sa 44 ka mga lungsod ug unom ka mga component city sa lalawigan ang lungsod sa Argao maoy dunay labing daghang natala nga kaso niadtong Biyernes nga miabot og 47, sigun sa talaan sa DOH. Nagsunod ang Talisay (40), Oslob (33),  Consolacion (30), Danao (28), Liloan (22), Minglanilla (21), Dalaguete (20), City of Naga (19),  Balamban ug Cordova (18), Aloguinsan ug Compostela (16), Asturias, Barili, ug Medellin (13), Samboan 12 ug ang uban dunay mga kaso nga minus sa 10.

Sa gidaghanon sa mga LGUs nga ubos sa probinsiya sa Sugbo, ang 497 ka mga kaso dyutay ra kaayo itandi sa kinatibuk-ang populasyon sa probinsiya. Apan dili angayang ibaliwa ang hulga sa COVID tungod kay nagsugwak na ang atong mga tambalanan dinhi sa dakbayan sa Sugbo.

Dili na kaya sa atong mga tambalanan ang pagpanawat og daghang pasyente tungod kay kuwang sila og mga nurses ug doctor nga makaatiman sa pasyente.

Importanteng pahugtan sa kagamhanan ang pagpugong sa pagkuyanap sa sakit pinaagi sa pagpatuman sa hinugtanay sa mga health protocols. Himoong pinugsanay ang pagsul-ob og mask sa mga dapit nga daghan ang tawo ug ang pagtamod sa social distancing.

Labaw sa tanan, angayang sigurohon sa DOH nga mosunod sa lagda ang tanang mga hospital, clinics, laboratory ug uban pang mga buhatan nga gimaandoan sa balaod nga moreport sa mga kaso nga naghatag og hulga sa panglawas sa publiko sama sa COVID.

Mahinungdanon ni aron malikayan ang mga hitabo sama sa pagbiyahe sa upat ka mga construction worker gikan sa dakbayan sa Sugbo paingon sa Samboan niadtong Agosto 3 bisan kun sila positibo sa COVID-19.

Ang upat ka mga construction worker motabok unta paingon sa Negros Oriental apan gipungan sila sa mga sakop sa Coast Guard didto sa pantalan sa Samboan dihang nasuta nga ang resulta sa ilang swab test positibo sa COVID.

Way kalibotan ang upat ka mga trabahante nga may sakit silang mananakod tungod kay wala sila pahibaw-a sa laboratory diin sila nagpa-examine nga positive diay sila sa COVID. Mao nga ang upat mibiyahe luwan sa Rough Riders bus paingon sa Samboan aron mopauli unta sa Negros Oriental.

Pila man kaha kabuok pasaheroo nga uban nila sa bus ang ilang natakdan? Ug pila man kaha ka mga tawo ang ilang nahimong close contact ug posibleng natakdan sukad sa ilang pagpaubos sa swab test hangtud nga sila nahibaw-ang positibo didto sa Samboan?

Nalikayan unta ni kun responsabli pa ang diagnostic laboratory nga nihimo sa swab test nga mitaho dayon sa DOH sa resulta ug mipakuha dayon sa upat ka mga workers aron ipaubos sa isolation.

Ang section 6(c) sa Republic Act 11332 nagmando sa tanang mga doctor ug mga allied medical personnel apil na sa mga laboratory nga ireport dayon ang mga kaso nga naghatag og hulga sa panglawas sa publiko.

Angayang imbistigahan sa DOH ang laboratory nganong wala sila mosunod sa lagda ug pasakaan og kaso kun gikinahanglan aron magsilbing panag-ingnan.