EDITORYAL - Kutob ra sa protesta

Samtang nagkamulo ang mga kanasuran pakigbatok sa Covid-19, wala say pagbahar ang China sa pagpamintaha niini dinhi sa Pilipinas. Ning bag-ohay lang, nasigpatan ang 220 ka mga barkong panagatan nga gituohang ang mga tripulante Chinese maritime militias diha sa Julian Felipe Reef nga sakop sa West Philippine Sea.

Ang lugar nasulod pa sa 200 nautical miles exclusive economic zone (EEZ) sa Pilipinas. Base sa international law ekslusibong ang mga Pilipino lamang ang makapahimulos. Sama sa gipaabot, gihimakak sa Chinese Embassy sa Manila ang report ug pasimple ra nilang gitubag nga ang maong mga barko nagpundo sa Niu’e Jiao nga sakop sa Nansha Province.

Ang Juan Felipe Reef gitawag usab nilang Niu’e Jiao, sa laktod pa ang maong dapit giangkon nilang ilaha.

Ingon niana kawalay pagtahod sa soberiniya sa Pilipinas ang China, luyo sa pagminaayo kanila ni Pres. Duterte.

Ang probinsya sa Nansha nga bag-ohay palang sab nila giporma. Way laing tumong kini mao ang magsilbing probisyon ug mokupot sa hurisidiksyon sa tanang gipangangkon nilang teritoryo diha sa South China Sea).  Mao sab kini ang nahitabo sa Panatag Shoal niadtong 2013 standoff. Ang Panatag Shoal sakop sa lungsod sa Masinloc sa Zambales.

Gitawag sab kini og Scarborough Shoal o Bajo de Masinloc apan gipanganlan sab sa China og Huangyan Dao ug giinsister nga ilaha.

Kun ingon ani pirme ang pangatarungan, bisag mopresentar pa og usa ka trak nga ebidensiya ug moduso og usa ka barkong diplomatic protest ang Pilipinas wala kini mahimo.

Ang nakaayo nila, daghan sila og mga barko ug kaya nila kining gamiton pagpatigbabaw sa ilang maritime interest, apan ang Pilipinas, bisag naa pa sa kini tugkaran sayon-sayonon ra nila og palayas.

Mas daghan pa gani ilang panagatan kun itandi sa tanang barko sa Philippine Navy, coastguard, maritime police ug Bureau of Fisheries and Aquatic Resources.

Napanglantawan na kaniadto pa nga kining mga barkong panagatan sa China gamiton pagsemento sa ilang pagpangangkon og mga teritoryo sa South China Sea.

Lisod kaayong makigsukmagay ang hulmigas batok sa dragon kung dili kini interesadong mopaak. Sa kasamtangang sitwasyon way timailhang mahitabo kini ubos sa kasamtangang administrasyon.