Retirement

Ato na kining gihisgutan dinhi sa usa sa atong mga lindog, giulohan Planning for Retirement, diin atong giingon nga kitang mga Pinoy, dili magplano, dili mangandam alang sa ugma, alang sa retirement.

Maoy hinungdan, nga inig-abut na sa panahon, magkagidlay ang labas.

Atong kutluon pag-usab si Roman Corpuz, sa iyang artikulo nga nangutana kanimo: “Will you have enough for retirement?” Alang sa wala pa mo-retire, apan, hapit na, unsa man, igo na ba ang imong pagpangandam pag-atubang sa imong mga retirement days?

Ug niadtong naka-retire na, komusta man ang imong karon? Matud ni Corpuz, “saving for retirement is not taught in schools and, it is of no immediate concern, people are not interested in it.” Tinuod, di ba?

Ato ning gihisgutan dinhi gumikan niining usa ka editorial sa usa ka nasudnong mantalaan nga nagkanayon: “It’s unfortunate that many Filipinos seem to have very little interest when it comes to planning for  retirement. This was evident in the results of a survey disclosed last week by Bangko Sentral ng Pilipinas Governor Benjamin Diokno, who noted that Filipinos are among the most poorly prepared in the region for the financial challenges of retirement.”

Natakdo kini sa atong gihisgutan sa unahan. Nga majority natong mga Pinoy walay paki, walay pagpakabana sa ugma.

Maoy hinungdan nga inig ka-senior na nato, ang uban intawon, hapit na  lang magpakilimos. Na-classified sila nga mga indigent senior citizens. Nga kining mga tawhana, hayahay kaayo sa mga batan-on pa, naghupot og mga dagkung posisyon either sa gobyerno o sa pribadong patigayon o buhatan.

Padayon kining maong editorial: “Latest data from the Philippine Statistics Authority showed that of the 7.6 million Filipinos aged 60 years old and above, only 20 percent were covered by either the Social Security System or the Government Service Insurance System, leaving four out of every five senior citizens with no mandatory pension at all.”

So, arang-arang kadtong nagpa-miyembro sa GSIS o sa SSS, kay duna may madawat nga pension. Kon buot hunahunaon, forced savings kining atong tampo ngadto sa GSIS ug SSS. Otherwise, kon wala pa kini  imandatory, pila ta kaha ang magpa-miyembro niini.

Apan, suma pa, 20% ra sa mga retirees and ang na-covered niining duha ka insurance institution. The rest nga walay madawat nga pension, ug walay igong pag-pangandam during their younger years, sikwati ang labas (intawon).

Ug bisag pila may atong madawat nga pension, matud ni BSP Director Diokno, “Depending on the lifestyle you would like to have in your senior years, this pension may or may not be enough to meet all your needs.”

Usa sa mga hinungdan ngano kasagaran natong mga Pinoy, maglisud na pagpakbuhi during our senior years, kay kita konong  mga Pinoy are nor prone to savings. Tinuod, di ba? Pila lang kaha kanato karon ang adunay sufficient nga deposito sa bangko? Ako, wala.

Kon karon, nag-edad ka nag 40, aduna kay 20 o 30 ka tuig nga pagpangandam sa dayon  na nimong pag-retire. Apan, niining edara, giingon nga life begins at 40. Busa, patuyang. Bahala na ang ugma.

Let tomorrow take care of itself.