EDITORYAL - Nuclear war dayon?

Dili kinahanglang mosangpot sa giyera kun gustohon sa usa ka nasud nga makigbisog para sa iyang legal nga katungod. Mao kini ang tan-aw sa kadaghanan kabahin sa isyu sa panagilogay sa teritoryo diha sa South China Sea.

Si Pres. Duterte sa iyang ikalimang State of the Nation Address miangkon nga “inutil” siya kabahin sa isyu sa West Philippine Sea. Ang kanunay niyang rason nga maoy iyang gibalik-balik, mosangpot kini sa nuclear war.

Ang gipasabot niini mao ang mga teritoryo sa Pilipinas sa WPS nga giilog ug giokupar na karon sa China. Pito ka dapit sa WPS ang gihimoan sa China og artificial nga mga isla ug di na kini iuli pa.

Karon ang maong mga isla nahimo ng forward military bases sumala pa sa mga security experts ning bahin sa Asya Pasipiko ug gamiton sab kini aron kontrolahon ang lugar nga agianan sa 5 trilyones dolyares nga komersiyo.

Pinaagi sa maong mga military bases sa China, nahulga na sab niini ang mga nasudnong seguridad dili lang sa Pilipinas kondili hasta mga silingang nasud ug ang mga lumalabay nga mga barko ug abyon sa lugar.

Dili ikalimod nga walay dag-anan sa China ang Pilipinas kun gubat maoy hisgutan. Apan di kinahanglang makiggubat.

Nganong di man buhaton ni Duterte ang gibuhat sa gisundan niyang presidente sa diplomatiko ug legal nga pamaagi aron mabawi kining pito ka mga dapit bisan sa papel nalang?

 Sa UN-backed Arbitral Tribunal niadtong 2016, ang korte miingon nga ang Scarborough o Bajo de Masinloc Shoal sa lungsod sa Masinloc sa Zambales, iya gyud sa Pilipinas ug di sa China.

Mahalangan gyud ang China niini apan dili kini paigong rason nga atakihon ang Pilipinas ug labaw ng di kini mogamit og armas nukleyar batok sa mga Pilipino ilabi na nga nakagapos kini sa international treaties bahin sa paggamit niini.

Ang Indonesia, Malaysia ug Vietnam wala modangop sa korte apan nanagana ug mi-invest sila sa ilang depensa.

Dili para modaog sa gubat kondili aron makita nga dili sila motikuko lang sa daplin ini og singhag sa higanteng China.