EDITORYAL - Dili tanan negatibo ang epekto sa COVID-19

Bilyones dolyares ang danyos nga namugna niining novel coronavirus o COVID19 sa kalibotan. Partikular na sa mga nasud nga dunay kinadaghanang kaso sama sa China, Italy, Iran  ug South Korea.

Ang maong sakit nakaapektar dili lang sa pasyenteng direktang naigo niini kondili hasta sa ekonomiya sa mga nasud diin sila nagpuyo ug sa mga nasud nga ilang naagian atol sa ilang pagbiyahe-biyahe sa kalibotan.

Dinhi  sa Pilipinas, ang unang naapektahan ang turismo. Usa kini sa mga tinubdan sa reserbang dolyares sa nasud gawas sa kinitaan sa mga Overseas Filipino Workers nga gipadala dinhi. Tungod kay ang turismo nakapabuhi man sa tanang matang sa patigayon, hasta kining maong sector naapektahan og maayo tungod nimenus man ang nangabot nga mga turista gumikan sa kahadlok sa COVID-19.

Ang mga transport services, travels and tours agencies, mga bars, hotels, restaurants, resorts, tour guides, casinos, ug daghan pang uban nga may kalabotan sa turismo. Kaning tanan adunay mga empleyadong gisweldohan gikan sa gibayad sa mga turistang mangabot.

Apan karong nimenus na, hinayhinay nang mitakingking ang mga negosyante kun unsaon paglahutay nga masuholan ilang mga tawo ug magpadayon ang operasyon sa ilang negosyo.

Aning tungora unta, dunay mga pamaaging buhaton ang gobiyerno o ang mga local government units aron intawon makahapin-hapin sa impact sa COVID19 scare.

Kini sama nalang sa cash for work programs, alternative livelihood trainings, ug labaw sa tanan tax exemptions.

Hinuon samtang tuod wa pay kasigurohan kun kanus-a kini molurang ang tinakdanay, angay sab tingaling tan-awon ang positibo niining epekto ug dili lang ang bati.Usa niini , ang mga kaniadto walay pahuway nga mga tourist spots mahatagan og panahon nga maka-recover.  Menus ang turista, menus ang basura ug kayagaw sa lugar.

Tungod sab sa COVID-19, daghang mga managkaaway sa politika ang nangahilom ug nipadaplin sa ilang panagribal kay tanan dunay potensyal nga mataptan sa sakit. Busa, makaingon ta nga bisan sa kabati sa sitwasyon karon, duna say parte sa ato nga nabulahan aning maong sitwasyon.