EDITORYAL - Binuang sa basura

Dunay nasakpang mga basura nga giingong tinai sa mga manok nga gilabay diha sa usa transfer station sa Barangay Inayawan sa Dakbayan sa Sugbo nga gihulagway nga kalapasan sa Republic Act (RA) 9003 or The Ecological Solid Waste Management Act of 2000.

Ang report nag-ingon nga gituohang gikan sa usa poultry farm sa Compostela ang maong mga basura apan trak nga gidestino didto sa Barangay Paril ang naghakot niini padung sa transfer station.

Usa sa mga opisyal sa transfer station miingon nga taud-taod na nilang nabantayan kining mga tinai sa manok nga ilabay sa maong trak matag kaadlawon.

Sa ato pa, nag-sideline tingali ang mga drayber sa maong trak kay kaadlawon man. Sagad baya mangolekta og basura hayag na ang adlaw.

Daghang nakitang kalapasan ang Cebu City Environment and Natural Resources Office (CCENRO). Kinahanglang pasakaan og reklamo ang mga nakalapas sa maong balaod. Apan dili lang unta kutob sa pagpasaka og kaso ang himuon, maghimo sab unta og mga lakang ang siyudad aron dili na kini masubli pa.

Gawas sa estriktong pag-monitor sa mga sakyanan niini aron dili magamit sa personal nga katuyoan sa mga drayber nga nagdala niini, mo-invest sila og gadget nga aktwal nga maka-monitor kun hain na kining mga sakyanan anang mga orasa.

Laing angay nilang buhaton mao ang kada adlaw nga inspeksyon ug pagkuha og mga datus sa mga basurang makolekta, kun pila ka tonelada kada ang plastic, single use plastics, mga papel,  biodegradable waste, special waste, ug uban pa.

Kay pinaagi niini, mabantayan dayon kun dunay kalit-kalit nga pagdaghan sa usa ka matang sa basura nga posibleng may epekto sa kinatibuk-an sa kahimtang sa siyudad, peligro sa panglawas, o may nalapas nga balaud o ordinansa.

Dunay panultihon sa karaan nga nag-ingon, matagna nimo kun unsa ang kinaiya og klase sa pagpuyo sa tawong nagpuyo sa usa ka panimalay base lang sa sud sa iyang basurahan.