Unsa, gi-manipulate ang 2019 budget?

Matud ni Senate President Vicente Sotto III nga sa P3.7 trillion nga national budget nga na-ratified sa duha ka balay-balauranan, mga P79 billion worth of projects niini giingon nga gimaniobra sa pipila ka sakop sa House of Representatives. .

Unsa man ni, mao ba ni ang ilang gitawag nga budgetary insertions, o pork barrel? Of course, dili sila buot nga nganlan kini og pork barrel. Gi-insert o gisukip lamang ang maong kantidad. Na hala, dili pork barrel.

Atong kutluon si Sotto: “We believe the P79 billion had not been discussed in the bicameral conference committee. The Senate will not be part of a violation of the Constitution.” Nga ang report sa bicameral conference committee “should not be altered,” dugang ni Sotto.

Kun kini tinuod, alaot kitang mga konstituwente tungod kay gilipat-lipat lamang kita sa atong mga magbabalaud nga nagrepresentar ug manalipud unta sa atong mga katungod.

Nindot unta nga ibutyag ang mga ngalan sa responsable sa mga insertions, kay ang uban kanila, lagmit mga reelectionists, aron kagiyahan kita  sa ato unyang pagbotar karong Mayo.             Of course, ila kining ipabilin nga sekreto, kay kinsa man usab kanila ang mo-expose sa ilang mga kauban nga nagmaniobra sa insertions, nga ila mang panalipdan ang panagsamahan sulod sa Kongreso. Gawas pa, mapiksan man usab tingali sila sa mga insertions.

Ang ato kahang mga Kongresista sa dakbayan ug lalawigan sa Sugbo, wa ba kaha sila malakip niining giingon ni Sotto nga pag-manipulate sa budget?

* * *

Sa America ug sa ubang demokratikanhong nasud, kining public debate panahon sa eleksyon, mahinungdanon ug epektibo kaayo alang sa mga pumipili. Dinhi atong masukod ang katakos sa nag-debate nga piliunon.

Atong hinumduman na dinhi sa ato, ang resulta sa debate maoy usa sa nakapadaug ni karon Mayor Tomas Osmeña niadtong una niyang paglansar.

Apan karon, it seems nga pipila sa atong mga piliunon, sama sa mga kandidato sa Senado, naglikay na sa pakig-debate. Sa ato pa, alang kanila, usik-usik lang sa panahon ang debate. Alang kanila, mas mahinungdanon ang endorsement.

Ila sad ni. Alang nila, wala silay makuha sa pakig-debate. Dili kini maoy sukdanan sa katakos sa mga kandidato.

Of course, wala kini magpasabot nga hadlok sila  makig-atubang sa ilang mga kaatbang in a debate, kundili,  mas appropriate ug mas relevant  alang kanila nga moatubang sila diretso sa lungsod, motubag sa mga pangutana ug mohan-ay sa ilang mga laraw ug programa sa panggobiyerno.