Nus-a muos-os ang presyo sa bugas?

Pagkakaron, at least sa akong pagsuwat niini, mao lang gihapon ang mga presyo sa commercial rice, sukwahi sa gipasalig sa gobiyerno nga mous-os ang mga presyo niini tapus pabahaan ang mga merkado sa bugas sa NFA.

Ambot kon pilay presyo sa mga bugas sa ubang mga baligyaan niini kay sa akong suki, ang Ganador: P54 ang matag kilo; ang Ivory: P49/kilo, ug ang Sinandoming nga akong gipalit: P46 ang kilo.

Sa mga tambay pa: No epek ang NFA rice. Hinoon, nakapahimulos na niini ang pipila ka low-income group nga dili maka-afford sa mahalon nga commercial rice. Apan, miingon man gud ang gobiyerno nga ang bugas sa NFA makapabarato sa commercial rice. Nus-a man ni?

* * *

Niay makapabalaka nga headline, nag-ingon: “Philippines is Asean laggard in FDI.” Laggard, sa ato pa, nangiwit kon pagsulod sa mga foreign direct investments nganhi sa atong nasud ang hisgutan. Lupig kita sa ubang kanasuran nga sakop sa ASEAN.

Unya, magsige sila’g ingon nga robust kaayo ang atong ekonomiya. Nga kita ang fastest growing economy sa Asia, second only to China. Mao ba? Di man ko ekonomista, labaw pang dili eksperto sa panalapi, mao nga naglibog ko ngano nga kanunay’ng nag-us-os ang balor sa atong peso against sa US dollar. Ingon ra ba sila nga nakaayo kuno kini sa atong ekonomiya. Samut ko’g kalibog.

Matud pa, nga ang tail-ender kon nangiwit nga Vietnam mi-overtake na sa atong nasud. Nalabwan na kita sa Vietnam in terms of FDIs, uban sa ilang $12.6 billion investments sa tuig 2016, matud pa, third higher kay sa nasulod sa atong nasud.

Katingalahan tungod kay samtang nagsaka kanunay ang atong economic ug trade ratings, gamay ra man ang atong nakuha nga FDI itandi sa silingan natong kanasuran.

Pananglitan, samtang nakuha sa Singapore ang $53.9 billion nga FDI, $7.9 billion lamang ang atong nakuha. Lupig gani ta sa $11.3 billion nga nahiadto sa Malaysia. Ngano man ni?

Kuksos balungos ang nakaingon niini.  Matud pa, “In starting a business, the Philippine has 16 steps compared to six for Laos and Thailand, and three in Malaysia and Singapore.”

So, lisud ang pagbukas og negosyo dinhi sa atong nasud. However, gipanghinaut nga ang bag-ong napirmahan sa Presidente nga Ease-of-Doing-Business Law, maka-attract sa dugang foreign investments nganhi sa atong nasud.

Tuyo sa balaud mao ang pag-minimize sa mga regulations pag-secure sa mga licenses, clearances ug business permits.  Please Sir ug Ma’am, tumana ni.