Kinsa ang nagpatay ni Lapu-Lapu?

Gisaulog karong adlawa ang Kadaugan sa Mactan, pinaagi sa usa ka re-enactment diha sa Mactan Liberty Shrine. Sagad sa atong nasayran ug nadunggan mao ang pagbuntog ni Lapu-Lapu sa langyaw nga si Magellan atol sa ilang kombati kaniadtong Abril 27, 1521.

Apan mora’g limitado kaayo ang mga inpormasyon, o sugilanon mahitungod sa kinabuhi sa labing unang nasudnong bayani sa nasud. Bugtong nasayran nato nga si Lapu-Lapu ang nagpatay ni Magellan, apan kinsa man ang nagpatay kang Lapu-Lapu?

Gipangutana nako ang mga tawo niini, ang ilang mga tubag kay si Magellan kuno. Na naunsa gud tawon? Nagpinatyanay silang duha?

Bitaw, nahimo na hinoon kataw-anan kay ang uban nitubag man nga ang kusinero kuno ang nagpatay ni Lapu-Lapu, diin gi-refer nila kini sa isdang Lapulapu, nga gitawag usab og pugapo.

Duna usa’y nag-ingon nga ang sinaligan kuno ni Lapu-Lapu ang niunay pagpatay kaniya. Ambot kon tinuod ba.

Ako mismo admitido nga wala makasugat og tubag niining pangutanaha, o ba kaha nalimot lang sa akong history subject, apan mora’g wala man gyud ni mabutang sa libro.

Samtang adunay mikuwestiyon kon unsa katinuod ang nabutang sa atong kasaysayan, kay matud sa uban, si Lapu-Lapu dili gyud maoy nakapatay kang Magellan, kay ang iya ra’ng sakop maoy nakapatay sanglit siya naglingkod lang isip lider sa tribu. Kining tanan wala’y kasegurohan, apan dili ikalimod ang kamatuoran nga si Lapu-Lapu ang una ug bugtong bayani nga nakadaog batok sa mga langyaw’ng kontra.

Kini ang kamatuoran nga napatik sa atong kasaysayan, busa inay mangita og negatibo nga pagtuis sa kasaysayan, angayan natong respetohan ug hangpon ang nahimo sa atong bayani. Holiday karong adlawa sa tibuok Lapu-Lapu City isip pagyukbo kang Datu Lapu-Lapu. Hinaot nga hingpit na nga mahimong national holiday ang adlaw diin giula ni Lapu-Lapu ang kinabuhi aron mapanalipdan ang kaugalingnan sa Mactan nga nahimong sumbanan sa tanan.