Unang bagyo sa 2018

Daotan nga panahon ang misugat sa atong Bag-ong Tuig. Unang adlaw pa lang sa 2018, mikusokuso na ang unang bagyo sa nasud karong tuiga. Didto ang punterya niini sa Northern Mindanao nga miepekto usab sa ubang lalawigan sa Visayas.

Tungod sa sige nga ulan nga gibubo ni Agaton, pagbaha ug pagdahili sa yuta ang dala niining maong bagyo. Gani adunay mga landslide ang nasinati didto sa dakbayan sa Toledo ug ubang lugar, ug mga pagbaha sa ubang bahin sa probinsya ug Metro Cebu.

Sunod-sunod gayud ang mga bagyo nga mihapak sa nasud sukad pa niadtong bulan sa Disyembre. Una, daghang patay sa Kabisayaan paghapak ni Urduja sa Visayas pipila ka adlaw sa wala pa ang Pasko. Sa Northern Cebu lang, mokabat sa P171 milyones ang kadaot sa maong bagyo.

Apan mas grabe ang sunod nga bagyo. Gatusan ang patay ug daghan pa ang missing sa pagdagmal ni Vinta didto sa Mindanao ug ubang probinsiya sa Visayas. Grabe usab ang mga pagbaha didto sa siyudad sa Cagayan de Oro ug ubang lugar nga mibanlas og daghang kabtangan.

Karon, midagmal na ang unang bagyo sa 2018 ug nga makapaabot kita og dugang mga pagbaha ug pagdahili sa yuta dinhi sa Sugbo. Gani adunay mga lugar sa siyudad sa Mandaue ug uban pa nga gibahaan atol sa walay hunong nga pag-ulan sukad sa niaging gabii.

Ato na usab nga masukod ang kaandam sa mga nagpuyo sa mga lugar nga kasagaran bahaan ug dahilian sa yuta. Mao gayud kini ang ilang problema basta mohapak na gani ang bagyo. Kini tungod kay daghan ang dili na makahibalo kon unsay buhaton basta anaa na sa aktuwal nga peligro.

Hinuon, bisan pa man kon unsa kita ka andam, dili gayud malikayan ang mga pagkalas sa mga kinabuhi ug mga kabtangan inig-abot na sa kalamidad. Kini ilabina kon daghan usab ang menos sa kaalam mahitungod sa mga emergency measures aron nga malikay sa katalagman.

Dili usab nato ikalimod nga nagkulang ang kagamhanan sa pagtabang sa mga biktima sa kalamidad. Gawas nga dugay maabot ang mga relief assistance, hinay usab ang mga rehabilitation efforts sa mga lugar nga naigo sa katalagman.

Gani, subra na sa upat ka tuig human milapdos ang Bagyong Yolanda apan hangtud karon, adunay mga lugar nga affected niini nga nagpaabot pa sa tabang sa gobiyerno.

Sa ubang mga lugar, mas aduna pa’y presensya ang mga non-government organisations kay sa mga ahensiya sa kagamhanan.