EDITROYAL - Suway pangilad sa China

Adunay maayong balita alang sa mga Pilipino ilabi na sa mga mananagat nga Pilipino nga naapektahan sa pagbabag kanila sa Chinese Coast Guards diha sa Panatag Shoal sud sa nakalabay nga tulo ka tuig.

Pipila ka mga Pilipinong mananagat na ang nakapangisda didto nga way niabog kanilang Chinese  Coast Guard. Kadto maoy labing unang higayon nga nakabalik sila og panagat didto  sukad nga giilog kini sa China niadtong tuig 2013.

Nagbunga na tingali ang pakig-amigo ni Presidente Rodrigo Duterte ngadto sa mga Chinese human sa iyang pagduaw didto.

Apan adunay report nga misuway pa gyud og pangilad ang China sa delegasyon ni Duterte dihang  papirmahon unta sila sa deklarasyon nga ang China “nagtugot” sa mga Pilipino nga makapanagat didto.

Maayo na lang nga nabantayan kini ug wala nila kini pirmahi hangtud na lang nga nakabiya didto si Duterte. Kun nakapirma pa sila sa maong dokumento murag giila sa Pilipinas nga ang maong teritoryo nga iya gyud sa China.

Dako kaayo kining sukwahi sa resolusyon sa International Tribunal nga nag-ingong ang maong dapit usa ka “common fishing ground” sa mga mananagat, apan walay nasud nga nanag-iya.

Way nasayod kun giusab ba kaha kadto sa China ang mga pulong apan wa  na man kunoy nasigpatang mga Chinese Coast Guard sa maong dapit.

Apan naa pa kahay makuhang isda karon ang mga mananagat didto? Tulo ka tuig nga way Pilipino nga nakataak didto, apan adunay mga satellite imagery nga nagpakitang gidaro na ang kinailawman sa maong kadagatan.

Gihurot og kuha ang mga giant clams ug mga bahora sa ilawom nga pila ka dekadang giampingan sa mga mananagat nga Pilipino.

Alangan man pud og mga Pilipino o ubang mga mananagat ang nanguha niini, nga hugot man kining gibantayan sa Chinese Coast Guard.

Ang bahora ug kining mga dagkong giant clams nga wala gyud panguhaa sa mga Pilipino sukad pa kaniadto tungod kay gidili sa balaod, maoy naghatag og kahimsog sa lugar.