Gipalabi ang politika ug negosyo

Bisan sa mga insulto batok nila, ang mga opisyal sa Department of Agriculture (DA) ug Bureau of Animal Industry (BAI) morang anay nga nagpatara ug baktin nga niduko lang ug nagpa-awot. Gawas nga gipasanginlan nga nagpataka lang og deklarar nga nasudlan na sa African Swine Fever (ASF) ang Sugbo, gidid-an pa g’yud sa paghimo sa labing batakan nga mga lakang sa pagbadlong sa pagkatap sa kagaw:

• Pagpatay sa natakdang mga baboy ug sa tanang baboy sud sa 500 ka metro nga radius; ug

• Paghimo og random tests sa ubang baboy.

 * * *

Samtang niinsistir nga ang Real Time Polymerase Chain Reaction (RT-PCR) sa ilang Regional Animal Disease Diagnostic Laboratory (RADDL) sa Central Visayas mao ang gold standard sa testing ug confirmation sa kagaw sa ASF, niangkon ang BAI sa ilang ka-inutil:

• Di silang kapugong sa mga politiko sa pagpili og pribadong laboratoryo nga magbuut-buot paghimo og ilang kaugalingong tests; ug

• Di silang kapugos sa mga mayor ug ubang lokal nga mga opisyal sa pagtuman sa giya sa siyensiya sa pagpatay sa natakdan nga mga baboy ug pag-testing sa ubang mga baboy.

 * * *

Ang DA ug BAI niangkon hinuon nga gisukwahi sab nila ang kalibotanong lagda nga gitakda sa World Organization for Animal Health (WOAH) ug Food and Agriculture Organization (FAO) sa United Nations: Nga patyon ang tanang baboy nga nahimutang usa ka kilometro nga radius gikan sa natakdang mga baboy.

Giibanan nila ngadto sa 500 ka metro nga radius tungod sa pagpanghilabot sa mga politiko ug mga negosyante sa baboy nga nabalakang mohagsa ang kapin sa ?200 bilyones nga industriya sa baboy.

 * * *

Nga maoy hinungdan nga ang Pilipinas usa sa labing iwit nga nakakontrolar sa ASF, bisan upat ka tuig na human nakasud ang kagaw sa Luzon. Sama nga kita sab ang usa sa labing uwahi nga nakakontrolar sa tulo ka tuig nga pandemya sa COVID-19.

Sama sa COVID-19, nga ang Pilipinas maoy kinatas-an og lockdown ug kinadak-an og hagsa sa ekonomiya, ang pagpanghilabot sa mga politiko ug mga negosyante sa ASF niresulta sa usa sa labing dako nga pilde sa industriya, nga padayong nakaigo sa mga konsumidor pinaagi sa mas taas nga presyo sa baboy.