Retirement planning tips alang sa kababayen-an

Niay akong nasindolan nga article gikan sa akong mga clippings, bahin sa panginahanglan nga kon buot kitang dili magkalisud-lisod ini’g-retire nato, gikinahanglan nga ato kining pangandaman. 

Sumala sa ato nang nahisgutan dinhi, giingon nga kita konong mga Pinoy, wala kanato ang pag-anticipate kon mag-unsa kita, o kon unsay atong dangatan panahon sa atong pag-retire. Dili kuno kita well prepared for retirement. Mao nga dili kita maka-retire gracefully. Ang resulta, most of us magkagidlay gayud.

Kahinumdom ko, dihay meeting sa mga senior citizens sa usa ka association, diin ako silang gipangutana, kon kinsa kanila ang aduna ug pila ang ilang deposito sa bangko. Wala.

Ako silang giingnan  kon sa pag-edad pa nila’g 20, nagsugod silag deposito og P10 once or two times a week, pila na kaha ka libo ang ilang deposito karon? Tinuod gyud tingali ang giingon nga kita konong mga Pinoy are not prone to savings.

Ug kining P3,000 nga quarterly financial assistance gikan sa City Hall, kon ato kining gipahatan, bisan og P100 lang, pila na kaha P100 ang atong nahipos sukad sa pagsugod (ambut unsa tong tuiga), sa maong hinabang gikan sa city government?

Dili atong kinaiya ang pag-save. Sa mga bata pa kita, waka kita tudloi sa atong mga ginikanan ug sa mga tunghaan to pag-save. Paggasto maoy atong gi-practice, bisan kon walay nagtudlo kanato niini.

Hinumdom sad ko nga nag-alkansiya ko, ambut pila pa toy edad nako adto; nga pag-abot og 20 pesos, hilabihan nakong lipaya. 

Karon, sama sa ubang mga senior citizens, utro sad ko nga walay deposito sa bangko, ATM ra.

Anyway, that’s how it is in the Philippines. Kabahin na kini sa atong kultura nga.

Diha puy lain nakong nahinumdoman nga pag-release sa loan sa kauban nakong empleyado, nangaon dayon mi, nag-inom dayon (wala maghubog). Sa ato pa, gasto sa nihit ug hinuwaman nga kwarta.

Ug karon, sa atong main topic, giulohan ‘Retirement planning tips for women.’ Giingon dinhi nga samtang walay garantiya kanus-a kita hunosan sa kinabuhi, apan ang kahimtang sa atong panglawas ug ang atong lifestyle, mahimo nga maoy atong basihan pagbanabana pilay gikinahanglan ‘to finance our retirement years.’

Bisan tuod og managsama da ang retirement income needs sa kalalaken-an ug kababayen-an, apan adunay mga factors nga mas challenging sa kababayen-an: ang bahin sa panalapi, kon financing. Kini tungod kay mas dugay silang magpuyo ning kinabuhia kay sa mga lalake. Matud sa National Center for Health Statistics, generally, ang life expectancy sa kalalaken-an, 75 years, samtang ang sa mga babaye, 80.9 years. Dugay silang mamatay kay sa kalalaken-an. Atong makita nga ang mga additional retirement years sa mga babaye, magpasabot usab og dugang cost of living.

Apan, matud dinhi, ang kababayen-an maka-manage niining tanan, by planning ahead and by implementing practical solutions to saving for retirement.  

Ania ang mga tips: Kwentaha in advance pilay kinahanglanon to finance your retirement; Panginahanglan sa medical care ug coverage; Mag-share ba kamo with your spouse sa mga galastuan; Mga bayranan sa buhis ug mga household expenses ug ubang obligasyon; Ug pila kahay inyong ma-save?

Lisud no?