EDITORYAL— WPS sa Google

Sa katapusan, nabutang na gyud sa Google Map ug Google Earth ang West Philippine Sea. Daghan kaayong mga Pilipino ang nalipay niini kay makatarunganon lang gyud nga ilhon kini nga ato sa Pilipinas.

Tungod kay  hapit na mag napulo ka tuig sa dihang ang Permanent Court of Arbitration ruling miingon nga atoa ni ubos sa United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) nga nag-ingong atong exclusive economic zone ang 200 nautical miles nga kadagatan palibot sa Pilipinas.

Ang WPS naa sa sulod niini, apil ang Spratly Islands. Apan ang China padayun nga nagmagahi ug nangangkon nga ilaha ni basi sa ilang 9-dash line nga matud pa sa PCA walay basihang legal, dili balido.   Kay kini hinimo-himo o gi-drawing lang sa China.

Ang China may pagka “doble kara,”magpalaban sila og UNCLOS kun pabor sa ilaha, sama sa kasungian nila sa Japan sa East China Sea kay nasulod gyud sa ilang 200-nautical miles EEZ,  apan dili applicable para nila kun WPS na maoy hisgutan, kay pwerte mang layoa gikan sa ila, apan gusto nilang angkunon.

Ang Google dili mo-update sa maong ilang mapa kung dili legal ang basihanan, pinasubay kini sa mga international laws ug gitahod ang soberiniya sa mga nasud.

Apan dunay pipila ka pro-China vloggers nga nipakagamay niini, gani gitawag ra nila ang Google nga dili korte, dili legal nga institusyon busa walay bili ang pag-update sa mapa. Makaingon ta Pilipino pa kaha ning mga tawhana?

Hinuon, unsa may mapaabot sa katawhan gikan nila nga nakalibre ra man na sila og adto sa China kaniadto para sa libreng training kunohay sa digital ug graphics training para sa social media. Ug karon sila nay gigamit sa China.

 Ang WPS dili drawing o hinimo-himo lang, duna legal nga balaod gihimo para niini base sa Republic of the Philippines Administrative Order No. 29 (2012) nga gibase sab sa 200-nautical-mile Exclusive Economic Zone (EEZ) ubos sa UNCLOS.

Hinuon dili kining pro-China vloggers maoy angay kabalak-an kay di man ni sila kandidato sa eleksyon. Ang angay bantayan kun kinsa ang pro-China candidates.