EDITORYAL - ASF sa Sugbu

Napun-an ang suliran sa Sugbu karon nga nakita nga dili lang ang Dakbayan sa Car ang dunay kaso sa African Swine Fever kondili naa na pud kini sa ubang mga dapit sa lalawigan apil na ang Dakbayan sa Sugbu.

Dili kini imposibleng mahitabo bisan pa man dunay gipatumang border control sa nagkalain-laing mga kalungsoran ug siyudad sa lalawigan nga ang tumong mao ang pagpugong nga mokatap pa sa ubang dapit dili lang sa Carcar ang maong sakit.

Nasuta sa Bureau of Animal Industry nga hasta ang Cebu City, City of Bogo, Tuburan, Sibonga ug Liloan duna nay mga kaso sa ASF. Nagpasabot kini nga bisan pa man sa mga gipamutang nga border controls, nalutsan gyud gihapon kining maong mga dapita.

Apan nalutsan ba gyud kaha o naunhan ng daan sa ASF kining mga dapita ayha pa namutang og border control. Bisan asa aning duha, mao ra gihapon ang resulta nga nalutsan gyud ug nikatap na kining maong sakit sa mga baboyan.

Dili makatarunganon nga ibubo ang tanang basol ngadto sa gobiyerno ug sa mga lokal nga opisyales aning pagkatap sa maong sakit ilabi na ang Kapitolyo tungod kay wala man kini magkuwang sa pahimangno, pagpahibalo, ug pagpagawas og mga guidelines unsay angayan buhaton aron dili makasulod dinhi ang maong sakit.

Posibleng dunay pipila sa mga gitahasang kawani maoy wala magtarong sa pagbantay o pagtrabaho nga mapugngan kining maong sakit nga makasulod dinhi. Apan mas mabasol pa kaning mga negosyante aning mga baboy, buhi man o karne o bisan processed meat o de lata kay sila ra may tigpasulod gikan sa ubang dapit.  Sila sab karon lanog kaayong nakatiyabaw kay apektado ilang negosyo.

Uwahi na ang tanan, nakasulod na ug dili magdugay mokatap sab kini sa uban pang mga dapit dinhi sa lalawigan.

Ang maayo nalang tutokan mao ang pagpangita og paagi kun unsaon nga mahunong ang padayong pagkatap niini ug pagsalbar sa P11 bilyones nga industriya sa baboyan dinhi sa lalawigan pinaagi sa positibong mga kampanya bahin niini.