Unli paburot sa ginansiya

Sa atong paghangop sa ikaupat nga sunudsunod nga laslas sa presyo sa mga produkto sa lana, uban ang pagduda nga mas dagko ang umaabot nga sulbong sa presyo tungod sa kanihit sa kalibotanong suplay sa pagsugod na sa tingtugnaw sa labing dagko og konsumo nga mga nasud, di tang kapugong sa pagpangutana?

Nganong wa man mauso ang pinuhalay sa presyo sa mga kompaniya sa lana? Nganong uniporme mang ilang laslas niadtong Martes: P1.65 kada litro sa gasolina; P1.25 kada litro sa krudo; ug P1.35 kada litro sa kerosene.

* **

Managsama ba ang mga nasud ug mga kompaniya nga ilang gipalitan sa lana? Managsama ba ang mga barko nga nihakot sa ilang gikompra nga lana paingon sa Pilipinas? Managsama ba ang ilang bayad sa insurance panagana nga makasugat og katalagman sa dagat ang kargamento?

Managsama ba ang ilang gasto sa paghakot sa lana gikan sa pantalan bisan kon managlahi ang gilay-on sa ilang mga depot? Managsama ba ang gasto sa paghakot sa lana gikan sa mga depot bisan kon managlahi ang gilay-on ug nahimutangan sa ilang gasoline stations?

* * *

Mao ni gustong mahibaw-an sa Department of Energy (DOE) sa pagsugo sa unbundling, o pag-detalye, sa presyo sa lana. Aron kitang mga konsumidor makalili na unsay gibasehan sa pagsaka o pag-us-os sa mga presyo sa mga produkto sa lana.

Pero gibaraw sa mga kompaniya sa lana ang sugo pinaagi sa pagkuha og injunction sa korte batok sa DOE sa administrasyon ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte. Hinaot nga banhawon ang sugo ug mas malampusong mapatuman sa administrasyon ni Presidente Ferdinand Marcos Jr.

* **

Kinadak-ang rason sa pagsupak sa oil companies mao nga duna silay kontrata sa ilang mga tinubdan sa lana nga di mapahibawo ang presyo sa palit. Samang linya nga gigamit sa mga kompaniya sa Covid-19 vaccines. Yanong hubad sa ilang panagang: Maibanan ang dagko nilang ginansiya kon magpuhalay sa presyo sa karibal nilang mga kompaniya.

Labing binuang nilang rason: Ang unbundling makalapas sa Oil Deregulation Law. Ang pagpahibawo sa mga konsumidor sa tanang detalye sa presyo sa lana maoy labing maayong kahimanan pagpatuman sa deregulasyon: Pagdasig, o pagpugos, sa gawasnong kumpetinsiya sa oil companies. [30] [email protected]