Dear Atty. Divine,
Ang akong mga ginikanan nahimong saup sukad pa niadtong dekada 70 sa usa ka dakong ektaryang luna. Aduna silay pinirmahan nga kasabutan sa tag-iya sa yuta nga hatagan ang akong mga ginikanan og 300 square meters sa umaabot nga katuigan. Karon ang anak nga babaye mao nay nanagiya sa property ug nabalhin na sab ang titulo niini ngadto sa iyang pangan. Ang akong pangutana kun valid pa ba ang maong kasabutan nga lahi na man ang tag-iya sa yuta? Unsa may benepisyo nga makuha sa akong mga ginikanan sa ilang pagkasaup sud sa kapin 40 na ka tuig kon sila papahawaon na sa anak? Daghang salamat. — Victor
* * *
Dear Victor,
Aduna kitay balaod nga nagprotihir sa mga saup ug ang imong mga ginikanan protektado sa maong balaod ug dili kini basta-basta nga mapapahawa sa pagka saup bisan pa kun ibaligya o laing tawo na ang tag-iya sa property. Basi sa balaod, ang saup adunay mga katungod ug aduna siyay security of tenure busa dili kini mapapahawa gawas lang kun duna kini nahimong kalapasan sama sa dili paghatag sa share ngadto sa landowner o dili pagbayad sa abangan. Sa kaso sa imong ginikanan, kun wa silay nahimong kalapasan magpadayon ang ilang pagkasaup bisan kun ang anak na ang tagiya niini ug kun sila papahawaon mamahimo silang modangop sa DAR aron maprotihian ang ilang katungod. Hinuon kun mo offer ang landowner og portion sa yuta ug modawat niini ang imong mga ginikanan isip bugti sa ilang pagkasaup mamahimo ra sa sab kini nga ikapatuman. Thanks and God bless.
Atty. Divine
* * *
Alang sa inyong pangutana, palihug lang sa oag email sa flores_divina@yahoo.com ug akong tubagon ang inyong pangutana pinaagi sa akong column matag Miyerkules, Sabado ug Domingo.