Sleep problem

Usa kini sa mga problema nga naghasol natong mga senior citizen. Ilabina karong mga panahona nga puno sa kahingawa ug pagka-stress, daghan kanato ang naproblema sa kakulang sa pagkatulog. In fact, even before sa pandemic, ang uban kanato naghambin na niining maong hulga nga kagaw.

Apan una sa tanan, atong kutloon kining pamahayag ni Dr Keith Romeo A. Aguilarea, head sa St. Luke’s Medical Center –Global City’s Comprehensive Sleep Disorder Center:

“Aside from causing major eye bags and accelerating the appearance of wrinkles; lack of sleep can take its toll on your body and brain, making you feel like a total zombie during the day.”

So, kining kakulang sa pagkatulog, maka-apektar sa atong lawas ug sa atong utok. Ug ang atong bation sa tibuok adlaw, maora kita’g mga zombie. Medyo exaggerated sad ni.

Anyway, matud pa, on the average ngakinahanglan kita’g 7-9 hours of sleep to rest and rejuvenate.

Suwayi kuno’g pangutana ang imong kaugalingon kon tagpila ka oras ang imong pagkatulog.

Usahay  moingon ang uban bisan kon sayo silang mohigda, apan, dugay  kaayong makakatulog, maglimbag-limbag na lang,  ang uban makaadlawnon na lang.

Giingon nga ang higdaanan, ang katre alang kini sa pagkatulog, dili alang sa pagsulbad sa mga problema. Ang uban gud nato, ang higdaanan gihimo nilang higayon pagsulbad sa mga problema. Dili sila makahulat sa buntag.

Busa, tungod kay daghang problema ang mohangop, natural lisud na ang paglatulog. Mao ni ang giingon nga ang “bed is for sleeping, not for solving problems.”

Ang kanunay nga paghunahuna sa mga problema panahon nga ikaw mopahulay ug matulog na unta, maka-stress kini sa hingtugdan, hangtud nga kon mahitabo na kini matag bed time, hangtud nga ma-insomnia.

Unsa man ning insomnia? Matud ni Dr Aguilera: “By definition, insomnia is a condition wherein a person would have difficulty in falling asleep or maintaining sleep given adequate time and opportunity, which eventually results in daytime impairment.”

Actually, matud pa, adunay 11 ka matang sa insomnia. Daghana diay no? Ug ang most common niini mao ang gitawag nga acute insomnia o adjustment insomnia. Ug kini nga matang nga insomnia “is associated with an identifiable stressor, which may be psychological, psychosociai, physical, interpersonal or environmental in nature.”

Sa atong gihsigutan sa unahan nga ang stress usa sa maka-insomnia ug tungod kay aduna may kasulbaran ang stress, dili man kini molungtad hangtud sa hangtud, busa, kining maong sa insomnia, dii usab magdugay.

“Oftentimes,” matud ni Aguilera, kining matang sa insomnia, “this would last only for several weeks and goes away when the identifiable stressor resolves.”

Kon dili pa ikaw maisip nga insomniac, apan naproblema sa pagkatulog, gisugyot nga inighigda nimo, suwayi nga dili ka maghunahuna sa mga problema. Meaning limpiyoha ang imong panghunahuna. Don’t try to solve your problems, huwat inigkabuntag.

Lisud ning buhaton, tungod kay ang tendency mao nga mosantop gayud sa atong hunahuna ang mga problema nga atong nasugatan during the day, ug possible nga mga problema nga mobutho sa sunod nga adlaw.

Unya, mosuway kita pagsulbad sa maong mga problema. Of course, tungod kay naghigda ka na, maglisud kita pagpangita’g solusyon sa mga problema. Ug mao kini ang maka-stress kanato  ug makapugong sa atong paghinanok.