EDITORYAL - Doble-karang China

 Gibutang sa peligro sa Chinese Coastguard ang kinabuhi sa 22 ka mga marinerong Pilipino nga crew sa usa ka oil tanker nga naglawig diha duol sa Panatag Shoal o mas naila nga Scarborough Shoal niadtong Septiyembre 31 ning tuiga.

Ang maong barko mao ang Liberian flagged oil tanker Green Aura nga gikapitanan ni Captain Manolo Ebora nga usa ka navy reservist nga dunay ranggong Lieutenant Commander ug 21 niya ka mga crew nga pulos mga Pilipino.

Ang maong barko gikan pa sa Thailand padung sa China ug milabay duol sa Panatag Shoal. Makita sa ilang ekipo nga dunay lima ka mga barko ang China nga nag-ali diha mismo sa baba sa Panatag Shoal. Ang maong dapit mao ang kinalawmang bahin sa dagat niini nga nagsilbi sab nga entrada sa Panatag Shoal.

Ang China pugsanong miilog sa maong teritoryo bisan og 120 nautical miles lang kini gikan sa lungsod sa Masinloc, Zambales. Ang dapit nasulod sa 200 nautical miles exclusive economic zone sa Pilipinas.

Tuod man, makadaghang higayon siyang giradyohan sa Chinese nga nagpailang “Chinese warship” nga mopalayo sa maong dapit, apan miinsister si Ebora ug mikwestyon kun teritoryo ba kini sa China.

Makadaghang tinubagay pa tali sa ilang barko og sa uban pang barko sa China ayha pa sa kadugayan dunay nitubag nga ilaha ang maong dapit, apan gitubag lang sila ni Ebora nga dili China kondili Pilipinas ang tagiya sa dapit.

Pagkakita sa mga Chinese nga dili moatras ang Green Ebora diha na nila gibabagan ang agianan niini.

Kung buot sumahon, gibutang sa Chinese coastguard sa peligro ang kinabuhi sa commercial tanker ug klaro kaayong kalapasan kini sa international maritime laws.

Ikaduha, innocent passage ang gibuhat sa Green Aura bisan teritoryo kini sa Pilipinas.

Dili ba mao sab ni ang gipangrason sa China sa dihang nasakpang sekretong misulod sa Pilipinas ang ilang barkong panggubat nga tuyong gipawong ang Automatic Identification System (AIS) niini?

Apan nganong ang Green Aura ilaha mang gibabagan ug gihasi? Nagpakita lang kini sa doble-karang kinaiya sa China.