Tubig, tubig!

Niabot na ra gyud ang panahon nga magkagrabe ang krisis sa tubig. Ambut ngano nga ato man kining gihuwatan nga kon nilihok lang kita sa dili pa grabe ang sitwasyon, dili unta muabot kining maong panahon. Meaning, ato unta kining nalikayan kun atong gisulbad sa gamay ug manageable pa and sitwasyon.

Kapin na mi’g 20 ka tuig diri sa Guadalupe. Ug sukad sa among pagpuyo diri, pirme ming momata og kaadlawom aron pagsawod og tubig. Ug akong nadungan, mas worse ang kahimtang sa ubang dapit sa dakbayan.

Nganong wa man to pangitai og solusyon niadtong mga tuiga? Sa ato pa, ato lang gipasagdan nga mo-grabe ang problema sa tubig. Karon ... unsa man?

Adunay long-term solution ang gisugyot sa Mactan Rock Industries Inc. (MRII), nga kun gihimo na sa niaging 20 ka tuig, functional na unta kini karon. Ug karon, ato pa kining giestoryahan ug lagmit dibatehan pa sa atong mga political leaders.

Sugyot ni Engr. Antonio Tompar, presidente ug CEO sa MRII mao nga ang kagamhanan mo-invest unta pagtukod og mga water dams. Dugay na man kong nakadungog niining maong sugyot. Apan ang atong gobyerno, gidak-an tingali sa gasto, wala man mokihol.

Long-term solution kini. Apan maoy atong gikinahanglan ang immediate solution. Unsa may atong mahimo? Ang ato ra bang kontra niining maong sitwasyon mao ang kinaiyahan. Ang nature nga hilabihan natong pagpanamastamas.

Samtang sa laing bahin, adunay medyo short-term solution, nga kun i-apply sa tibuok Metro Cebu, makahatag og solusyon sa suliran sa tubig. Apan, maisip usab kini nga kompetensiya sa MCWD.

Ang lungsod sa Liloan miawag sa private sector pagpakig-alayon uban kanila pag-put up og water system sa lungsod. Sa ilang banabana ang maong proyekto mokabat og P375 million.

Kini, tapus ang selection committee sa Public-Private Partnership (PPP) sa Liloan nakadawat og proposal pagtukod og local water system sa lungsod nga moalagad 24 oras matag adlaw (24/7), ubos sa joint venture agreement.

Ang scope of work naglakip ning mosunod: securing all permits and approval from governing agencies, all labor, taxes, insurances, services, and equipment necessary to produce the required water supply system.

Dugang pa, Giingon dinhi: “The detailed works should include but not limited to the supply and installation of materials and equipment for the construction and or installation of deep well, pumping stations and distribution lines.”

Kadtong mga interesado, gi-require pag-submit sa ilang Letter of Intent ug sa gikinahanglan nga mga dokumento.  Deadline: on or before January 15, 2020.

Ang Sangguniang Bayan sa Liloan, sa sayo, nipasar og resolution nga nag-authorize ni Mayor Christina Frasco “to terminate the Memorandum of Agreement it entered into in 1992.”

Part sa resolution, atong kutluon:  “It is gravely unjust and disadvantageous to the Municipality and the people of Liloan that while MCWD continues to take advantage of the natural resources of Liloan and raw massive amounts of water there from, the water that is supplied to Liloan’s residents is grossly disproportionate and the poor and unreliable service of MCWD to Liloan has subsisted for almost two decades.”

So, there you are. Kuyaw og sundon sa uban nga gi-serbisyohan sa MCWD.