EDITORYAL - Xi may kadena sa liog

Gipaabot nga tukion ni Presidente Rodrigo Duterte kang Chinese president Xi Jinping ang isyu kabahin sa Kalayaan Islands ug sa Scarborough Shoal nga diin gika-report nga gidaro ug gipanguha sa mga Intsik nga mananagat ang mga takubo didto.

Apan bisan pa man og hisgotan kini ni Duterte kang Xi, ug moyangoyango ang lider sa China dili kini garantiyang hunongon nila ang ilaha nang nasugdan ilabi na karong nakita nilang pwede ra nilang wahingon padaplin ang Pilipinas. Ang mga kritiko ni Duterte dili nalang maglaom nga may mahitabo nga kausaban human unya sa pagtuki sa duha ka lider sa isyu sa West Philippine Sea particular sa Kalayaan Islands ug Panatag Shoal sa Zambales.

Kini tungod kay si Xi dili mahimong modesisyon nga siya-siya lamang kay kini maisip nga pagtraydor sa iyang nasud. Tinuod nga si Xi usa sa mga gamhanang lider karon sa kalibotan, apan ang iyang gahom nagagikan sa ilang partido Komunista nga maoy nagpalingkod kaniya sa iyang pwesto karon.

Sama sa Pilipinas ug ni Duterte, si Xi nag-atubang sab og mga kritisismo gikan sa iyang nasud ilabi na sa mga kaubanan niya sa ilang partido komunistang gustong molingkod. Aron magpabilin ang suporta kaniya sa partido ug sa militar nga pinakagamhanang organisasyon karon didto sa China, kinahanglang mosalida siya og maayo sa kalibotan.

Laing rason mao ang reaksyon unya sa kapin usa ka bilyong Chinese sa ilang nasud nga diin pipila ka probinsya didto dugay nang gustong mag-alsa batok sa ilang gobiyerno. Unsa nalay ikasulti sa ilang mga ginsakupan nga sila nga ikaduha sa labing gamhanang nasud sa kalibotan, moluhod lang sa Pilipinas?

Sa laktod nga pagkaestorya, ang presidente sa China tawo-tawo sa partido ug militar sa ilang nasud.

Busa, ang labing maayong buhaton sa Pilipinas mao ang pisikal nga aksyon sa mga nanghitabo karon sa WPS dunganan sa legal ug diplomatikong protesta batok sa China.