EDITORYAL - Parehas ra og kadaot

Niresulta gyud sa katalagman sa kinabuhi sa mga taga Siyudad sa Naga dinhi sa Sugbo kining epekto sa paturagas nga pagpang-opaw sa kabukiran.

Daghang kinabuhi ang nakalas human sila nangatabunan og anapog gikan sa nahunlak nga bukid. Karon kinsa may angay nga basulon sa nahitabo?

Ang mga residente ba, ang mga opisyales sa siyudad, o ang mga nasudnong ahensya nga maoy gitahasan pag-regulate niini.

Ang pangutana, kon i-regulate, dili makamugna og ingon niini kadako nga trahedya? Unsa may kalainan diay sa daotang epekto sa regulated quarrying sa illegal quarrying?

Kon kani ganing regulated quarrying operations wala man gani mabantayi ug matutoki og maayo sa mga hingtungdang mga ahensya sa gobiyerno ug sa mga local government units, unsa pa may kapuslanan nga magkuhakuha sila og permiso?

Nagpasabot ba diay nga basta may mga tukmang permiso o legal ang quarry operations sa usa ka lugar wala na gyuy mahitabong landslides?

Dili ba kaning mga dagkong aksidente sa pagdahili sa yuta nahitabo dinhi sa nasud diha man nahitabo sa mga quarries nga may mga permiso sa gobiyerno?

Ang pangutana karon may mga opisyales ba kaha sa mga ahensya sa gobiyerno ug lokal nga kagamhanan ang gustong moako sa kasaypanan?

May tulobagon silang tanan kay sila maoy anaa sa katungdanan ug usab ngadto sa publiko nga ilang gialagaran.

Ang bugtong solusyon aron dili na kini mausab mao ang pagdeklarar sa presidente og total ban sa bisan unsang quarry operations sa nasud, tungod kay nakita man nga legal o dili, pareho ra og kadaot nga nabuhat ngadto sa katawhan.

Angay usab himuon nang rekisitos sa mogradwar sa mga high schools ug kolehiyo nga kinahanglang makatanom sila tagduha ka kahoy sa kabukiran aron makatabang pagpabalik sa kalabong sa kalasangan sa nasud. Labaw sa tanan, kinahanglang manubag ang mga nagmika nga mga lokal nga opisyales ug sa mga hingtungdang ahensya  nga nakaingon sa pagdahili sa yuta sa Naga.