EDITORYAL - Minahan angay i-regulate

Ang mga minahan usa sa mga tinubdan sa panginabuhian sa mga tawo. Ug ang Pilipinas usa sa mga nasud nga adunay mga minahan sa nagkadaiyang probinsya niini. Adunay minahan sa bulawan, coal, bauxite, anapog, pilak ug daghan pang uban.

Mokita og salapi ang nasud gikan niini. Apan labaw nga mikita og dako ang mga tag-iya sa minahan kay igo ra man silang magbayad og mga buhis.

Sila mao kadtong nakakuha og mga katungod gikan sa gobiyerno nga kubkobon ang mga kabukiran aron manguha og mga minerales nga ilaha usab ibaligya isip raw materials sa mga nagkadaiyang industriya.

Sa operasyon niini, daghang mga tawo ang gikinahanglan. Ang kasagarang makatrabaho mao kadtong mga nagpuyo duol sa mga minahan.  Apan ang mga minahan usab ang hinungdan sa mga katalagman sa nasud.

Kini tungod sa paturagas nilang pagpangubkob ug pag-upaw sa kabukiran gikan sa mga natural nga mga kahoy nga nanubo dinhi. Kini maoy hinungdan sa mga landslides ug pagbaha ngadto sa patag.

Gawas pa niana, ang mga bukid nga nangaupaw di na kapugong sa tubig baha nga mobanlas sa patag diin namuyo ang mga tawo.

Sa pag-igo sa bagyong Ompong didto sa Luzon, nagbilin kini og dakong kadaot sa mga residente didto. Gawas sa mga kabtangan aduna say mga kinabuhing nagkalas ug gani aduna pay gikatahong gibanabanang 100 ka tawo nga na-trap sa minahan didto sa Itogon, Benguet.

Kadaghanan usab sa mga kompirmadong nangamatay natabonan sa nidahili nga yuta didto sa kabukiran sa Luzon tungod gihapon sa bagyong Ompong.

Ang Pilipinas agianang kanunay og bagyo matag tuig apan mamenusan unta ang epekto niini kon wala lang magpasagad ang tawo ug labaw sa tanan mao ang gobiyerno.

Kinahanglang seryusohon ang pag-regulate niining mga small scale mining tungod kay dinhi kanunay adunay daghang mga nakalas matag adunay mga bagyo o linog.