Sideline is the key!

Dear Tito Miguel,

Tawga lang ko og Minda, 43 anyos. Minyo ug may duha ka mga anak. Admin employee ko sa usa ka private company. Akong bana ordinary employee.  Karon gyud namo na feel ang krisis, Tito Miguel kay nagpatong patong na among mga bayranan nya nanukot na. Wala pami ka abang sa among gipuy-an. Dili nami sukton pero papangitaon nalang mi og laing puy-anan sunod bulan. Hangak kaayo ang mga bayranan. Tabang! Unsaon mani namo?

Minda,

Kinahanglan duna mo’y sideline. Ayaw pagsalig sa suweldo kay di gyud na mag-igo sa empleyado labi na’g pamilyado. Igo ra nimo dawaton. magkilat ra mahanaw dayon, kuwangan pa maski unsaon.

Ayaw panghuwam aron ikabayad sa laing utang kay di gyud ka moabot sa utlanan. Igo ra ka nagkalot sa imo’ng kaugalingong lubnganan. Apan mahimo ka mangutang aron i-capital sa negosyo. Uso karon ang online selling, paghunahuna’g negosyo nga dili kaayo kalas sa oras kay naa pa ka’y trabaho, kanang malingaw ka samtang makahalin. Apan ayaw pagdahom ang dako’ng ginansiya moabot diha diha dayon. Pagkugi lang bahala’g ginagmay basta kanunay hangtod ihatod mo sa kahayahay.

Ayaw paglikay sa mga naningil nimo kay samot na sila moulbo. Unhi’g pakigkita, pangayo’g dispensa nga karon wa pa gyud ka’y ikabayad. Apan ayaw’g saad sa petsa nga di nimo matuman. Kinahanglan sinsero ka pagklaro unsa kalisod imo’ng kahimtang kay lagmit makasabot pa imong giutangan, inay nga sulngon ka’g paningil kada kataposan.  Inig labay sa usa ka buwan og duna ka’y sobra, ibayad dayon maski gamay o kuwangan. Kon wa gihapon ka’y ikabayad, unhi’g pakigkita, hangyo balik sa pagsabot ug pasaylo. Wala’y dautan sa pagpaubos labi na’g tungod sa kakabus. Kun wala’y mogukod nimo, magmalinawon imo’ng hunahuna, limpyo nga sugod sa dugang panginabuhian nga imo’ng gimugna. —Tito Miguel