EDITORYAL - Daghang barko ang gikinahanglan

Malampuson nga nainstalar sa Philippine Coast Guard ang lima ka modernong boya sa upat ka mga gikonsiderar nga kritikal nga mga isla sa West Philippine Sea, mga dapit nga hugtanong giangkon sa ubang mga nasud nga claimants sab sa teritoryo.

Ang mga boya didto gibutang sa Lawak Island, Likas Island, Parola Island, ug Pag-asa Island. Kaning maong mga islaha giokupar sa mga Pilipino karon ug giprotektahan.

Ang mga boya magsilbi sab nga markers para sa tanang mga mananagat, langyaw man o mga Pilipino nga ang maong lugar protektado nga gidili ang oil expolatoin ug pagmina.

Sumala pa sa pamahayag ni Coast Guard Admiral Artemio Abu, ang commandant sa PCG usa kini ka “source of pride” para sa tanang mga Pilipino.

Nindot kaayo paminawon nga kining maong mga boya nagdala sa bandila sa Pilipinas diha sa maong tensyonadong mga dapit.

Sa mga Pilipino dako kining garbo, apan para sa ubang claimant countries usa kini ka matang sa pagpangilog.

Apan kining maong mga boya instrumento lamang sa pag-angkon sa Pilipinas sa maong dapit.

Dili kini makabadlong o makaabog sa mga determinadong mangilog sa lugar. Mahimo ra kining panangtangon sa mga interesadong individual o nasud nga dili gustong maangkon sa Pilipinas ang dapit nga gibutangan niini.

Sa laktod, sa papel lang makaingon ang Pilipinas nga “ato ni” apan dili makapangisog sa pagsanta sa mga gustong moilog sa teritoryo kun walay presensya sa mga Pilipino didto.

Ang gikinahanglan sa Pilipinas mao ang dugang mga barko nga magbantay aning mga dapita 24 oras sud sa usa ka semana.

Kun ang barko gani sa PCG gipatapsing-tapsingan man gani sa Chinese Coast Guard dili palang dugay, unsa nalang mahimo sa boya batok sa mga barkong tuyoon kining banggaan aron malarot o maputol?

Aning paagiha lamang mapalig-on sa nasud ang claim niini sa maong mga giilogang lugar, presensya ug pisikal nga aksyon sa mga barko niini nga magbantay ug mopatuman sa mga balaod niini.

Usa unta kini sa himuong prayoridad sa sunod nga molingkod nga administrasyon, dili kinahanglang makiggubat, ang gikinahanglan mao ang pag-insister sa Arbitral Ruling niadtong 2016.