EDITORYAL - Hain naman atong mga isda?

Gipalibotan og dagat ang Pilipinas, abunda kaayo og isda para sa pagkaon sa katawhan apan makapahibulong nganong kinahanglan pang mag-import og isda gikan sa laing nasud.

Ang Department of Agriculture miingon nga kinahanglang mag-import og 60 mil metriko toneladas nga isda karong unang tulo ka buwan ning tuiga tungod kay nihit kaayo ang supply niini karon.

Matud pa sa departamento 800 metriko toneladas nga isda ang gikinahanglan kada kwarter aron dili mosirit og saka ang presyo niini diha sa kamerkadohan.

Apan tungod sa bagyong Odette ug daghang panagatan ang nangaguba, ang Bureau of Fisheries and Aquatic Resources miingon nga kuwangon og 119 mil metriko toneladas ang abot nga isda sa mga mananagat sa nasud. Ang nag-unang palitanan sa Pilipinas og isda mao ang China, sunod ang ubang mga nasud sama sa Vietnam, Papua New Guinea, Taiwan, Japan, South Korea, Thailand ug Nauru.

Dili naman bag-o kining bagyo nga moigo sa Pilipinas, apan hangtud karon wala gihapoy nahimo ang departamento pagpangita og solusyon aron dili kinahanglang maapektahan ang supply sa isda sa kamerkadohan matag dunay susama niini nga katalagman.

Ipadayon pa kining mga fish bans sa mga rehiyon aron mosanay pa ang daghang isda ug dili masobrahan og kuha. Paspasan ang pagtabang sa mga mananagat ug seryusohon ang pagtudlo og dugang alternatibong livelihood programs matag dunay fish bans.

Ang Taiwan gamay ra kaayo nga nasud kun itandi sa Pilipinas. Sama sa ato, agianan sab sila og bagyo, apan nganong maka-export man sila og isda?

Sa Taiwan, bisan ang ilang mga sapa ug mga lim-aw, magbaw man o lawom daghang isda sama sa bangus, tilapia, haluan, gisaw ug daghan pang matang sa isda nga mahimong alternatibo sa isdang gikan sa dagat.

Angay pangusgan sa BFAR, ang aquaculture ug ang hugot nga Fishery Law enforcement sa dagat ug bisan sa mga suba sa nasud.

Kataw-anan sab nga nag-import ang Pilipinas og isda gikan sa China nga ang uban niini posibleng gikan ra pud sa atong kadagatan.

Matud pa sa report National Task Force for the West Philippine Sea, 240 mil ka kilong isda kada adlaw ang ilegal nga gikuha sa mga panagatan sa China sa atong kadagatan.