Mga lugar duol sa mga sapa maoy gilunopan

CEBU, Philippines — Mga barangay duol sa mga dagko ug gagmay nga sapa sa Dakbayan sa Sugbu gipanglunopan sa tubig baha niadtong miaging Miyerkules sa hapon hangtud sa gabii atol sa pagbunok sa uwan.

Sumala pa nga 29 ka mga barangay duol sa lima ka sapa nga miawas ang naapektuhan sumala pa sa  pangulo sa Cebu City Disaster Risk Reduction and Management Office(CCDRRMO) Raquel Arce.

Matod ni Arce, 41 ka dapit ang gibahaan sa nagkalainlaing dapit sa siyudad kasagaran niini nahimutang duol sa Butuanon River, Kinalumsan River, Lahug River, Guadalupe River ug ang Mahiga Creek.

Hinoon, matod ni Arce wala ray naangol sa maong panghitabo gawas lang sa pagpabakwit sa upat ka pamilya o 26 ka indibidwal nga nagpuyo sa usa ka building diha Gorordo Avenue nga sakop sa Barangay Lahug.

Pugsanon silang gipabakwit tungod kay ang edipisyo nga ilang gipuy-an gikatahong delikado na nga mahugno kay nakitaan kini og mga cracks mao nga gibalhin una sila sa Lahug Barangay Hall.

Usa sa gitan-aw sa CCDRRMO nga rason nga miawas ang lima ka sapa sa siyudad mao ang kakusog matod pa sa bul-og sa tubig nga gikan sa kabukiran ug dihang mihubas ang tubig nakita sab nila ang mga basura nga nagpasad sa kadalanan.

“More or less katong mga basura nga naa sa mga kasapaan usa sa to factor nga ni-overflow atong tubig, basin sad nag high tide maong wala nakadiretso atong tubig,” sigon ni Arce.

Ang unang taub sa dagat niadtong Miyerkules Agusto 17,2022 alas 2:13 sa kaadlawon ug ang ikaduhang pagtaub alas 2:18 sa hapon.

Gawas sa basura, nakita sab sa Disaster Office nga nigamay gyud waterways sa Cebu City gumikan sa mga illegal structures nga niokupar na sa 3-meter easement.

Dugang sab ni Arce nga usab sa nakatampo matud pa sa pag-awas sa mga kasapaan ang nagpadayon nga flood control project sa Department of Public Works and Highways(DPWH) tungod kay ang ilahang mga ekipo naa sa mga kasapaan tungod sa proyekto.

Si Arce mitataw nga kun mahimo kuhaon ang yuta nga giabuno sa mga sapa ug himoon ang proyekto sa summer season kay sa pagkakaron ting-uwan pa ug dili matag-an ang dagan sa panahon.

“Considering nga four to five months ang pagtrabaho nila taas na kaayo na siya nga adlaw o period nga magsige ta’g uwan unya mao na mo-back flow ang tubig kay tungod gamay na kaayo atong bukana.

Example is along Tejero creek and then kani sad sa Tagunol creek, mao na siya ang naay sa DPWH nga more than 50 percent of the river kanang ang bukana sa sapa ilahang gi-reclaim para sa ilahang equipment so mao na siya ang atong nakita sad nga problema along Tagunol and along dinhi sa Tejero mao nga mo-backflow dinhi sa T. Padilla ingon ana,”pasabot ni Arce.

Ang maong concern ni Arce iyaha nang gipaabot ni Mayor Michael Rama.

Gumikan kay usab-usab man ang dagan sa panahon nanawagan si Arce sa publiko nga kanunay nga magbinantayon ilabi na kadtong mga naa sa mga delikadong lugar nga kun makita man gani mingiob na mobalhin na og mas luwas nga lugar kay importante nga maluwas ang kinabuhi kay ang butang makita ra. —IBM (BANATNEWS)