Nganong makiggubat man gyud kita?

Dili simple nga krisis ang giatubang sa Pilipinas mahitungod nianang West Philippine Sea, ang giila sa China ug sa ubang nasud nga South China Sea. Busa kanang mga panawagan nga ipagubat sa Pilipinas ang China tungod sa mga gipanghimo sa mga Chinese Coast Guard ngadto sa atong mga mananagat ug ang padayong militarisasyon sa mga artificial islands, tambag sa mga tawong wala masayod sa “geo-political situation” ning mga panahona.

Una, kanang problema sa West Philippine Sea dugay na nga mibuto. Sa termino ni Presidente Gloria Arroyo, nagsugod na ang lalis sa mga nasud nga nagliyok sa maong halapad nga kadagatan sa kasadpan sa Pilipinas. Ikaduha, ang mga kritiko gusto kaayo nga madaot ang relasyon ni Pres. Duterte sa China tungod kay ang maong nasud nagtabang man sa $180 billion nga Build, Build, Build infrastructure spending project.

Ikatulo, si Chinese President Xi Jinping mismo ang miingon nga dili siya mosugot nga malumpag ang Duterte administration. Gawas kun molihok ang Central Intelligence Agency (CIA) batok kang Duterte, ang mga Insik, padayong mobarug kang Duterte.

Sa una nakong punto, kaniadtong nagsige pa ang pagpabarog sa mga artificial islands sa West Philippine Sea ang China sa panahon ni kanhi presidente Noynoy Aquino, wala man gani kita masuko kang Noynoy ug ato siyang gikondenar nganong wala siya makiggubat sa China.

Nagsugod ang reklamasyon sa China sa dihang si Noynoy ang presidente. Adunay report nga ang mga yuta nga gitabon nianang mga isla gikan sa Pilipinas.

Gani, adunay ngalan sa Bol-anon nga negosyante’g minahan nga anaa dinhi sa Sugbo nga mitumaw nga maoy usa sa mga kontraktor sa mga filling materials nianang mga islaha. Unya, nganong wala man pasakai og kaso ang maong negosyante?

Nakadaog tuod kita sa international tribunal, apan ang desisyon dili ma-enforce kay walay mekanismo pagpatuman niini. Mao nga hangtod karon, kutob ra gyud kita sa panghambog nianang atong pagkadaog sa UN.

Unya kanang isog-isog sa Amerika, dili lang kita magpadala niana tungod kay ang China giisip nga partner sa Amerika dinhi sa Asya. Kay kon seryoso pa ang Amerika, kaniadto pa na unta gipatuman ang blockade aron dili makapadayon sa reklamasyon sa artificial islands.

Karon nga amigo na ang South Korea ug North Korea, unya nagtagbo na silang Kim Jong-Un ug si Pres. Donald Trump didto sa Singapore, nagtuo pa kita nga dili kini duwa sa China? Karon nga wala na’y nuclear threat ang Amerika ug Europa, dili ba kuyaw wagtangon ang US bases sa South Korea ug Japan? Sa kadaghang kaayuhan nga nahatag ug ipanghatag pa sa China, makiggubat na hinuon kita? Ang pakiggubat ra ba diay ang sulbad diha sa West Philippine Sea?