What's up DOC ? - Breast cancer

MADALAS kong isulat ang tungkol sa breast cancer at ang kahalagahan para ito maiwasan. Sa kapakinabangan ng mga kababaihan ay muli ko itong uulitin lalo’t ang October ay "Breast Cancer Awareness Month".

Ang mga sumusunod ang mga ikinokonsiderang maaaring magkaroon ng breast cancer:

1. Iyong mga kababaihang nagkaroon na ng cancer ang isa sa kanyang mga suso. Maaaring ma-develop din ang second primary sa isa pa.

2. Iyong ang ina o kapatid na babae ay may history ng breast cancer.

3. Iyong ang edad ay mahigit ng 40.

4. Iyong may mga kamag-anak na may breast cancer.

5. Iyong may history ng maagang pagreregla at ganoon din naman kung atrasado ang pagtigil ng regla (tumigil paglampas ng 50 anyos).

6. Iyong mga hindi pa nanganganak o iyong nanganak ng unang supling nang lampas ng 30 anyos.

7. Iyong mga may history ng cystic disease sa kanilang mga suso.

8. Iyong mga sumailalim sa mataas na energy radiation.

9. Iyong mga may history ng cancer sa uterus, colon o ovary.

10. Iyong ang diet ay mayaman sa cholesterol at protein. Sinasabi na ang mga kababaihan sa Japan ay may mababang insidente ng breast cancer sapagkat pawang isda ang kanilang kinakain at kakaunti silang kumain ng karne.

11. Iyong mga regular na gumagamit ng mataas na doses ng oral contraceptives bagamat kontrobersiyal pa ang kasong ito. Sa Unites States ay nire-require ng Food and Drug Administration ang paglalagay sa mga package ng oral contraceptives tungkol sa pagkakaroon ng kaugnayan nito sa posible ng breast cancer.

12. Iyong mga hindi nagbi-breast feed ng kanilang sanggol ay may malaking panganib sa pagkakaroon ng breast cancer kumpara sa mga nagpasusong ina.

13. Iyong mga na-exposed sa umano’y breast virus bagamat wala pang matibay na ebidensiya tungkol dito.

Ano ba ang palatandaan o sintomas ng breast cancer?

Ito ay bukol (mass or lump) na masasalat sa alinmang bahagi ng isang suso subalit kadalasang nasa bahaging itaas nito. Kapag nasa unang stage pa lamang, ang bukol ay matigas salatin, hindi masakit, solido, iregular at hindi kumikilos.

When the cancer is already moderately advanced locally, the woman will have enlarged nodes on the axilla draining the cancerous breast, elevation or retraction of the nipple, with nipple discharge which may be serous, sero-sanguineous or sanguineous.

When the breast cancer is locally far advanced, the woman will present with enlarged nodes above the clavicle, fixation of the axillary nodes, fixation of the cancerous mass to the chest wall edema of the breast and arm, ulceration of the skin and satellite skin nodules. Internal mammary nodes do not usually attain a large size. They may however cause swelling in the 2nd, 3rd, or 4th intercostal spaces near the sternal border.

Distant metastases when present usually occurs in the bones, liver lungs and brain. Bone metastases may be mulliple and the lesions on x-ray may appear osteolytic or osteoblastic.

The liver when affected with metastases, becomes hard, nodular, and enlarged with the patient usually becoming jaundiced.

Spread to the lungs may present as cough and difficulty in breathing when exerting or even lying flat and brain spread may have varying signs and symptoms depending on the areas of the brain involved.