^

Opinion

Mga higot sa martial law

ARANGKADA - Leo Lastimosa - The Freeman

Human siya nideklarar og martial law sa Mindanao, nipasidaan si Presidente Rodrigo Duterte nga kusganon ni niyang ipatuman. Sa mga nangutana unsay mahitabo sa Mindanao sa mosunod nga mga adlaw, niingon si Duterte nga ang iyang martial law way kalainan sa martial law nga gideklarar ni anhing Presidente Ferdinand Marcos niadtong 1972.

Angayng pahinumdoman si Duterte, simbako nakalimot siya, nga labihan kabangis sa balaod militar ni Marcos nga nisangpot gyod gani sa pagtumaw sa iyang diktadura nga nilungtad og kapin sa dekada.

***

Human nadeklarar ang martial law ni Marcos, gikandadohan niya ang Senado ug ang House of Representatives, gipriso ang tanang politikanhong mga kaatbang, gipahilom ang tanang sibyaanan sa radyo ug telebisyon ug mga pamantalaan ug gisakmit ang pribadong mga kompaniya ug giapud-apod sa iyang cronies.

Hinaot nga wa maghunahuna si Duterte pagkopya sa gihimo sa iyang idolo. Kansang patayng lawas, bisan sa sibaw nga pagsupak, iya gyong gipalubong sa Libingan ng mga Bayani. Gawas pa, did-an siya sa mga probisyon sa 1987 Constitution.

***

Ang mosunod pipila lang sa mga limitasyon nga gipahamtang sa batakang balaod:

•Ang proklamasyon sa martial law di automatic nga mosuspenso sa pribilehiyo sa writ of habeas corpus, nga kinahanglang buwag nga ideklarar sa presidente;

•Ang proklamasyon ug pagsuspenso di molapas sa 60 ka adlaw o duha ka buwan;

•Sud sa 48 ka oras human sa proklamasyon o pagsuspenso, ang presidente kinahanglang pormal nga mopahibawo sa Kongreso;

•Ang Kongreso mahimong mobasura o molugway sa proklamasyon ug pagsuspenso lapas sa 60 ka adlaw, kon ibasura di makasupak ang presidente;

***

•Ang Korte Suprema mahimong mosubli sa sukaranan sa martial law, kon may petisyon nga ipasaka ni bisan kinsang molupyo, ug kinahanglang mohukom sud sa 30 ka adlaw;

•Ang martial law di makasuspenso sa konstitusyon, di makasapaw sa mga hukmanan ug mga bay balaoranan ug di makahatag og hurisdiksiyon sa mga korte sa militar paghusay sa mga sibilyan;

•Ang pagsuspenso sa pribilehiyo sa writ of habeas corpus mapahamtang lang sa mga tawo nga gikasohan og rebelyon o gilambigit ini;

•Ang mga dinakpan kinahanglang pasakaan og kaso sud sa tulo ka adlaw kay kon dili kinahanglan nga pagawason dayon sa prisohan.

[email protected].

vuukle comment
Philstar
x
  • Latest
Latest
Latest
abtest
Are you sure you want to log out?
X
Login

Philstar.com is one of the most vibrant, opinionated, discerning communities of readers on cyberspace. With your meaningful insights, help shape the stories that can shape the country. Sign up now!

Get Updated:

Signup for the News Round now

FORGOT PASSWORD?
SIGN IN
or sign in with