EDITORYAL - Paghandom sa martial law

Karong adlawa, maoy ika-45 ka tuig nga sumad dihang gideklarar ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos ang Martial Law dinhi sa nasud. Pinaagi sa pag-isyu ni Marcos sa Proclamation 1081 kaniadtong Septiyembre 21, 1972, ang tibuok nasud gipailawom sa balaod militar.

Milanat og siyam ka tuig ang Martial Law sa Pilipinas hangtud nga gilibkas kini kaniadtong Enero 17, 1981. Ang grabe nga kagubot sa nasud niadtong higayona maoy gibasehan ni Marcos sa pagpailawom sa nasud sa Martial Law.

Kadtong mga nakasinati sa pangabuso sa mga sakop sa militar atol sa Martial Law, dili na gayud gusto nga kini mahibalik pa sa atong kasaysayan. Gihulagway nila nga puno sa pagpanaug-daog sa militar ngadto sa katawhan ang gihimo sa kagamhanan.

Kini maoy rason nga bisan og higpit kaayo ang balaod militar niadtong higayona, diin pangdakpon lang ang tawo nga wala’y warrant of arrest, apan wala gihapon kini makasumpo sa rebelyon sa atong nasud. Daghang kababayen-an nga anak sa mga mag-uuma sa bukid ang gilugos sa mga militar.

Ang mga abot sa kaumahan gipangkawat ug daghang kahayopan sa mga mag-uuma nga nag-iyahay lang sa pagpanagan sa kahadlok, gipang-ihaw sa mga militar nga mitungas sa ilang dapit. Ang mao nga mga pangabuso sa militar kaniadto maoy nakahaling pa og dugang pagdumot sa katawhan ngadto sa kagamhanan.

Karong mga panahona, sanglit kadaghanan sa mga batan-on wala man makasinati sa nahiaguman sa ilang katiguwangan atol sa Martial Law, baliwala lang kanila kining mao nga pagsaulog sa laing sumad sa madulom nga kasaysayan sa nasud.

Kadto hinoon nga mga nakasinati sa kabangis sa Martial Law kaniadto nag-awhag gayud nga unta pakigbisogan sa katawhan nga si Presidente Duterte, dili unta mosunod sa tunob ni Marcos kaniadto.