Buwangan

Ang adlaw nga Domingo, para sa mga katoliko, adlaw nga igahin alang sa Ginoo diha sa pagsimba ug adlaw para sa pamilya.

Apan nahimo na usab nga kabahin sa kultura sa mga Pinoy, ilabi na sa kalungsuran nga ang Domingo, "schooling" sa termino sa mga sabungero. Mangeskuwela sila ngadto sa buwangan bitbit ang ilang mga manok igtatari.

Sigun sa pipila ka sabungero nga akong nahinabi, kuli ug dili gyud mahimo nga mo-absent sila, lahi sa ilang pagka-estudyante kaniadto nga gusto kaayo silang mo-absent. Sa buwangan dili mahimo nga sila wala, tungod kay kun mo-absent sila magmingaw ang buwangan.

Gawas sa tumang kagahob sa abiba sa mga sabongero kun sa lyamado o dehadong manok ba sila, laing makapainteres nimo kun manguryuso ka sa pagsulod sa buwangan mao ang pustaanay sa mga sabungero.

Naay subasta sa inilog nga manok. Siguro nagkailhanay na silang tanan tungod kay sa pustaanay pa lang, tudlo tudlo ra man sila kun pila ang ilang pusta.

Kaniadto uso kaayo ang o dies, baynte, gatos nga pustaanay sa mga hubog na nga mosulod sa buwangan. Human sa sabong, ang akong kabiliban sa mga sabongero kay mobayad gyud kun sila mapilde.

Tagsa ra kaayo ka makadungog nga dunay mamago, tungod kay kun dili ka mobayad ug mosibat ka human sa sabong, sigurado ka gyud nga kulatado.

* * *

Ang hiningusgang kampanya sa gobiyerno batok drugas nahisama sa mga tawo nga naa sulod sa buwangan. Kadaghanan nila nagkailhanay, kasagaran nila nagkahibaw-anay unsa’y duwa sa usa'g usa, apan walay gustong mopalag sa mga taktika ug maniobra nga gihimo.

Kun sa buwang ang inilog ang dako og pusta, sa kampanya batok sa drugas, may “ang-ang” ang patong sa ulo sa mga durugista. Sa wala pa opisyal nga makalingkod sa katungdanan si Presidente Duterte nitanyag siya og ganti nga P50,000 alang sa makapatay ug pipitsogin nga drug pusher.

Unya P1 million alang sa gitawag nga mga supervisor o manager ug P3 million alang sa mga drug lord.  Apan pipila ka adlaw sa iyang opisyal nga paglingkod sa katungdanan, iyang gipatas-an ang ganti.

Nagpabiling P50,000 alang sa mga gagmay'ng pusher, P3 million na alang sa mga supervisor o manager kana kun sila mapatay, apan kun madakpang buhi P299 million ang premyo ug P5 million na alang sa mapatay nga drug lord ug kun buhi P499 million.

Apan dili ra si Presidente Duterte ang dunay tanyag nga ganti. Sa mga nanggawas nga report, giingong may drug lord nga nitanyag og P50 million sa pagpapatay sa presidente ug ni PNP Chief Ronald “Bato” dela Rosa.

Human masayri sa Presidente ang tanyag, iya usab kining gipalabwan og P60 million. Ang pangutana, kinsa sa tulo ka drug lords sa triad nga gihinganlan sa Presidente o may lain pa ba, ang nitanyag sa P50 million alang sa iyang ulo ug ni General Dela Rosa?

Hinaot dili nato mataligam-an nga ang problema sa ilegal nga drugas tipik ra sa mas dako nga problema sa nasud nga mao ang kapobrehon ug grabeng kurapsyon nga maoy nipalambo sa negosyo sa drugas.